Tama Trzech Przełomów
Tama Trzech Przełomów (chin. 三峡大坝, pinyin: Sānxiá Dàbà) to zapora wodna na rzece Jangcy w prowincji Hubei w Chinach. Budowa rozpoczęła się w 1993 roku, a napełnianie zbiornika zakończono 26 października 2010 roku, osiągając poziom wody 175 m. Jest to najdroższy projekt budowlany na świecie, z kosztami sięgającymi 37 miliardów USD.
Budowa i funkcje
Tama została zaprojektowana w celu produkcji energii oraz ochrony przed powodziami. Według planów z 2007 roku, 26 generatorów o łącznej mocy 18,2 GW miało wytwarzać 84,7 TWh energii rocznie. Budowa spowodowała ewakuację mieszkańców miasteczka Gaoyang, które zatonęło w 2008 roku.
Produkcja energii
Tama Trzech Przełomów jest największą hydroelektrownią na świecie, z mocą 22,5 GW i 32 generatorami o mocy 700 MW każdy. Dzięki temu projektowi ograniczono zużycie węgla o 31 milionów ton rocznie oraz emisję 100 milionów ton gazów cieplarnianych.
Konsekwencje
Budowa tamy wiązała się z przesiedleniem ponad 1,26 miliona osób oraz zalaniem 17 dużych miast i ponad 3000 wsi. W 2012 roku władze chińskie zdecydowały o przesiedleniu dodatkowych 100 tysięcy mieszkańców w związku z aktywnością sejsmiczną. Ponadto, zatonęło ponad 1600 fabryk, kopalń oraz 1300 stanowisk archeologicznych.
Przemieszczenie 40 miliardów ton wody spowodowało minimalne, ale mierzalne skutki dla obrotu Ziemi, przesuwając biegun geograficzny o 2 cm i wydłużając dobę o 0,06 mikrosekundy.
Bibliografia
- Kite, L. Patricia, Building the Three Gorges Dam, Raintree, 2011.
- Quing, Dai, The River Dragon Has Come!, New York: An East Gate Book, 1998.
- Tan, Yan, Resettlement in the Three Gorges Project: An Asian Perspective, Hong Kong: Hong Kong University Press, 2008.
- Termiński, Bogumił, Przesiedlenia inwestycyjne: Nowa kategoria migracji przymusowych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, 2012.
