Zołzy – Choroba Koni
Zołzy to ostra, zakaźna choroba koni, która prowadzi do zapalenia dróg oddechowych oraz ropienia żuchwowych węzłów chłonnych. Najczęściej dotyczy źrebiąt, ale może wystąpić także u dorosłych koni, które nie miały z nią do czynienia w młodości.
Etiologia
Chorobę wywołuje paciorkowiec zołzowy – Streptococcus equi subsp. equi, który jest patogenny wyłącznie dla koni, choć zarejestrowano także jego obecność u wielbłądów w Etiopii.
Źródła zakażenia i patogeneza
Zakażenie najczęściej następuje przez paciorkowca bytującego na błonach śluzowych górnych dróg oddechowych. Osłabienie lokalnej odporności, spowodowane przeziębieniami lub złymi warunkami środowiskowymi, sprzyja rozwojowi infekcji. Bakteria przedostaje się do węzłów chłonnych, wywołując zmiany ropne, a w niektórych przypadkach prowadzi do posocznicy.
Objawy
- Inkubacja trwa od 4 do 8 dni.
- Pojawienie się nieżytu nosa i wysięku śluzowego, który przechodzi w ropny.
- Obrzęk węzłów chłonnych żuchwowych, który przekształca się w ropień.
- Możliwe zapalenie błony śluzowej gardła oraz zropienie węzłów zagardłowych.
Zmiany anatomopatologiczne
W przypadkach śmiertelnych zauważalne są zmiany w węzłach chłonnych, przerzutowa posocznica oraz ropnie w narządach wewnętrznych i mięśniach szkieletowych.
Rozpoznawanie
Prawidłowa diagnoza opiera się na przebiegu choroby. W wątpliwych przypadkach pomocne jest badanie bakteriologiczne.
Rozpoznanie różnicowe
Należy wykluczyć inne choroby takie jak influenzę, wirusowe zapalenie nosa i płuc, piersiówkę oraz nosaciznę.
Leczenie
Podstawowymi metodami leczenia są antybiotyki, sulfonamidy oraz preparaty bodźcowe. W uzasadnionych przypadkach stosuje się również leczenie chirurgiczne.
Zapobieganie
Nowo sprowadzone konie powinny być dokładnie badane i poddawane kwarantannie przez 2 tygodnie. Zaleca się również szczepienia ochronne dla młodych koni.
Bibliografia
- Beer J. i in. Choroby zakaźne zwierząt domowych 1980, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, tom II, 50-53
- Yigezu, LM, Roger, F, Kiredjian, M, Tariku, S Isolation of Streptococcus equi subspecies equi (strangles agent) from an Ethiopian camel, Vet Rec. 1997 140: 608
