Dekatlenek tetrafosforu (Pięciotlenek fosforu)
Dekatlenek tetrafosforu, znany jako pięciotlenek fosforu, to nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków kwasowych, w którym fosfor występuje na V stopniu utlenienia. Jego prawdziwa struktura, podobna do adamantanu, składa się z czterech atomów fosforu i dziesięciu atomów tlenu. Związek ten otrzymuje się poprzez spalanie fosforu w powietrzu.
W temperaturze pokojowej pięciotlenek fosforu ma postać białego, drobnokrystalicznego proszku. Jest higroskopijny i łatwo ulega zbrylaniu pod wpływem wilgoci. Reaguje gwałtownie z wodą, wytwarzając kwas ortofosforowy.
Właściwości fizyczne i chemiczne
- Masa molowa: 283,89 g/mol
- Gęstość: 2,30 g/cm³
- Temperatura topnienia: 340–360 °C
- Temperatura wrzenia: 591 °C
- Numer CAS: 1314-56-3
Zastosowanie
Piątlenek fosforu znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach:
- Produkcja kwasu ortofosforowego i jego soli (fosforanów).
- Technika laboratoryjna jako środek suszący ze względu na silne właściwości higroskopijne.
- Używany jako herbicyd.
- Stosowany jako nawóz do warzyw i kwiatów, działający również jako środek do zwalczania szkodników.
- Ułatwia przekształcanie alkoholi w jodki i bromki alkilu w połączeniu z KI lub KBr.
Bezpieczeństwo
Pięciotlenek fosforu jest substancją niebezpieczną, co oznaczone jest piktogramem GHS oraz hasłem „Niebezpieczeństwo”. Należy zachować ostrożność podczas jego stosowania.
Podsumowując, dekatlenek tetrafosforu to istotny związek chemiczny o szerokim zastosowaniu w przemyśle i laboratoriach, wymagający odpowiednich środków ostrożności podczas użytkowania.