Cmentarz Garnizonowy w Toruniu
Cmentarz Garnizonowy w Toruniu, znany również jako Cmentarz komunalny nr 1, znajduje się przy ul. Grudziądzkiej 22/30. Początkowo był to cmentarz wojskowy, który powstał w XIX wieku w związku z rozwojem garnizonu w Toruniu.
Historia
W 1816 roku władze Torunia zdecydowały się przekazać wojsku teren na cmentarz, który znajdował się pomiędzy murami miejskimi a stawami przy Kaszowniku. Cmentarz wojskowy funkcjonował do 1839 roku, kiedy to pojawiły się roszczenia odnośnie do zajmowanego terenu. W wyniku tego, w latach 1839-1840, powstał nowy cmentarz, który istnieje do dziś i jest nazywany garnizonowym. W 1928 roku cmentarz został powiększony o dodatkowy obszar od zachodu.
Wartości architektoniczne i historyczne
Mimo swojego XIX-wiecznego pochodzenia, na cmentarzu zachowało się niewiele oryginalnych obiektów z jego pierwszych lat istnienia. Do najważniejszych należą:
- Żeliwny krzyż znajdujący się na skrzyżowaniu głównych alejek, ufundowany przez pruskiego monarchę Fryderyka Wilhelma IV (lata 40. XIX w.)
- Grób Hedwig Wahl z 1861 roku
Na cmentarzu spoczywają żołnierze niemieccy, jeńcy wojennych z I wojny światowej, uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej, a także 552 żołnierzy radzieckich poległych podczas II wojny światowej. Wśród pochowanych znajdują się również znane postacie, takie jak:
- Piotr Wróblewski – porucznik powstania styczniowego
- Władysław Aleksander Münnich – były prezydent senatu galicyjskiego
- Hugo Moryciński – reżyser teatralny
- Witold Łukaszewicz – historyk
Cmentarz Garnizonowy w Toruniu jest nie tylko miejscem spoczynku, ale również ważnym punktem historycznym, świadczącym o bogatej przeszłości militarnej regionu.
