Nowe Brusno
Nowe Brusno to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Horyniec-Zdrój, leżąca nad rzeką Brusienką. W latach 1954–1959 wieś była siedzibą gromady Brusno Nowe, natomiast w latach 1975–1998 znajdowała się w województwie przemyskim.
Historia
Pierwsza wzmianka o Bruśnie pochodzi z 1444 roku, kiedy to książe mazowiecki Władysław nadał wieś Piotrowi Pieczykurowi. W wyniku I rozbioru Polski, Brusno zostało podzielone na dwie części: Brusno Stare i Brusno Nowe. Mieszkańcy zajmowali się kamieniarstwem oraz w XVII wieku działalnością metalurgiczną.
W 1848 roku, po zniesieniu pańszczyzny, mieszkańcy ufundowali pomnik w kształcie krzyża, upamiętniający to wydarzenie. W II Rzeczypospolitej wieś była częścią powiatu lubaczowskiego. W latach 1943–1946 miały miejsce tragiczne wydarzenia, kiedy to nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali 61 Polaków. Po wojnie, wielu Ukraińców zostało wysiedlonych, a ich miejsce zajęli osadnicy z innych regionów Polski.
Zabytki
- Drewniana cerkiew pw. św. Paraskewy z 1713 roku – jedna z najstarszych w regionie, wykonana w konstrukcji zrębowej, otoczona zadaszeniem.
- Stary cmentarz – z nagrobkami z miejscowych warsztatów kamieniarskich, w tym prace ostatnich kamieniarzy z Polanki Horynieckiej.
- Cmentarz wojenny z I wojny światowej – na którym pochowano żołnierzy rosyjskich i niemieckich.
- Kościół rzymskokatolicki pw. Nawiedzenia NMP z 1912 roku – z uznawanym za cudowny obrazem Matki Bożej.
- Cmentarz rzymskokatolicki – z nagrobkami pochodzącymi z miejscowych warsztatów.
- 14 krzyży przydrożnych – wykonanych w bruśnieńskich warsztatach kamieniarskich.
Bibliografia
- Stefan Lew – Ludowy ośrodek kamieniarski w Bruśnie, Rocznik Przemyski t. XI, 1967.
- P.Wład M.Wiśniewski – Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004.
- Grzegorz Rąkowski – Polska egzotyczna, część II, wyd. „Rewasz” 2004.
Linki zewnętrzne
Wszystkie informacje na temat Nowego Brusna można znaleźć na stronach internetowych dotyczących regionu.
