Titawin – Ypsilon Andromedae
Titawin, znana również jako Ypsilon Andromedae, to gwiazda w gwiazdozbiorze Andromedy, oddalona o 44 lata świetlne od Słońca. Jest to gwiazda podwójna i posiada układ planetarny.
Nazwa
Nazwa Titawin została wyłoniona w konkursie publicznym w 2015 roku i pochodzi od marokańskiego miasta Tetuan. Wcześniej gwiazda nie miała tradycyjnej nazwy.
Charakterystyka obserwacyjna
- wielkość obserwowana: 4,10
- wielkość absolutna: 3,45
Ypsilon Andromedae jest widoczna gołym okiem i jest najjaśniejszą gwiazdą pomiędzy Almach a Mirach.
Charakterystyka fizyczna
Główny składnik A (Titawin) to żółto-biały karzeł typu F9 (lub F8) o temperaturze około 6200 K, świecący 3,4 razy jaśniej niż Słońce. Jej promień jest 63% większy od Słońca, a masa wynosi około 1,3 masy Słońca. Towarzysz Ypsilon Andromedae B to czerwony karzeł typu M4,5, oddalony o 55,6″.
Układ planetarny
W latach 1996-1999 zidentyfikowano trzy planety krążące wokół Titawin, co czyni ten układ pierwszym zidentyfikowanym układem wielu planet orbitujących wokół gwiazdy ciągu głównego. Planety otrzymały nazwy:
- Saffar (Ypsilon Andromedae b)
- Samh (Ypsilon Andromedae c)
- Majriti (Ypsilon Andromedae d)
Długofalowe obserwacje wskazują na istnienie czwartej planety, Ypsilon Andromedae e, która krąży w ekosferze gwiazdy. Wszystkie planety są gazowymi olbrzymami, a ich orbity są nachylone pod kątem 30° do siebie, co może być wynikiem silnych oddziaływań grawitacyjnych.
Podsumowanie
Titawin to interesujący układ gwiazdowy z układem planetarnym, który przyciąga uwagę astronomów. Obserwacje jego elementów pozwalają na lepsze zrozumienie dynamiki układów podwójnych i planetarnych w kosmosie.