Wilczomlecz błotny
Wilczomlecz błotny (Euphorbia palustris L.) to roślina z rodziny wilczomleczowatych, występująca w Europie, z wyjątkiem jej południowych i północnych krańców, oraz na wschodzie sięgająca północno-zachodniego Kazachstanu. W Polsce jest to gatunek rzadki, rosnący głównie w dolinach dużych rzek, gdzie ograniczenia w regulacji rzek wpływają na jego rozmnażanie. Roślina ta jest trująca, ale również wykorzystywana w celach ozdobnych i leczniczych.
Rozmieszczenie geograficzne
Wilczomlecz błotny występuje w aluwialnych siedliskach dolin rzek w Europie i zachodniej Azji. Jego zasięg obejmuje:
- Południowa Hiszpania, Włochy, Grecja, Turcja
- Francję, kraje Beneluksu, południową Norwegię
- Południową Szwecję, wybrzeża Zatoki Fińskiej i Ryskiej
- Centralną Europę: Niemcy, Czechy, Kotlinę Panońską, Mołdawię, Ukrainę, Białoruś, południową Rosję
W Polsce rośnie w dolinach Odry, Warty, Wisły, Bugu i Sanie. Liczniejsze stanowiska znajdują się w Polesiu Podlaskim i Wołyńskim.
Morfologia
Wilczomlecz błotny to zielna roślina przypominająca krzew, osiągająca wysokość od 70 do 180 cm. Posiada wydłużoną łodygę oraz sok mleczny, który ma działanie drażniące i rakotwórcze. Nazwa gatunkowa palustris oznacza „bagienny”, co odnosi się do jego naturalnego siedliska.
Zagrożenia i ochrona
Głównym zagrożeniem dla wilczomlecza błotnego są zmiany w hydrologii dolin rzek, co wpływa na jego odnawianie się. Spadająca liczba stanowisk oraz zmniejszające się zróżnicowanie genetyczne populacji prowadzą do obniżenia efektywności zapylania. W 2016 roku gatunek otrzymał kategorię NT (bliski zagrożenia).
Roślina lecznicza
W ziołolecznictwie wilczomlecz błotny jest stosowany ze względu na działanie korzenia przeciwgorączkowe oraz sok mleczny, który jest używany do usuwania kurzajek i brodawek.
Uprawa
Roślina może być uprawiana w 5-10 strefie mrozoodporności. Rozmnaża się przez wysiew nasion, najlepiej w słonecznych lub półcienistych miejscach na brzegach wód.