PISA: Program dla Międzynarodowej Oceny Uczniów
PISA (Programme for International Student Assessment) to międzynarodowe badanie koordynowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), którego celem jest analiza umiejętności uczniów, którzy ukończyli 15. rok życia. Badanie rozpoczęło się w 2000 roku i jest przeprowadzane co trzy lata, skupiając się na różnych obszarach edukacyjnych.
Cele i założenia badania
Program PISA ma na celu ocenę umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy w kontekście wyzwań życiowych. Kluczowe obszary badawcze obejmują:
- czytanie i interpretacja (reading literacy)
- matematyka (mathematical literacy)
- rozumowanie w naukach przyrodniczych (scientific literacy)
Badanie koncentruje się na „alfabetyzmie”, definiowanym jako zdolność do analizowania, argumentowania i efektywnego komunikowania się. Treści zadań są osadzone w codziennych sytuacjach, co odróżnia je od typowych testów szkolnych.
Metodologia
Uczniowie biorący udział w badaniu wypełniają zeszyt testowy oraz kwestionariusze, które są również wypełniane przez dyrektorów szkół i rodziców. Wyniki są oceniane na podstawie pytań wielokrotnego wyboru oraz otwartych, a następnie kalibrowane tak, aby wyniki krajów OECD wynosiły średnio 500 punktów.
W 2012 roku Polska uplasowała się wśród dziesięciu krajów z najwyższymi wynikami.
Wyniki badania
Pierwsze badanie PISA w 2000 roku objęło 265 tys. uczniów z 32 krajów, a kolejne edycje w 2003, 2006 i 2009 zwiększyły liczbę uczestników do 275 tys., 56 krajów oraz 64 krajów odpowiednio.
Organizacja badania
PISA jest wspólnym przedsięwzięciem wielu krajów, z koordynacją przez zespół OECD. Polska jest reprezentowana w grupach eksperckich oraz w Radzie Zarządzającej PISA. Realizację badań w Polsce od 2013 roku nadzoruje Instytut Badań Edukacyjnych.