Primula acaulis – Charakterystyka i Zastosowanie
Primula acaulis (L.) Hill, znana również jako Primula veris var. acaulis, to gatunek rośliny z rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae). Występuje naturalnie w zachodniej i południowej Europie, północnej Afryce, Krymie oraz Azji Mniejszej. W Polsce uznawana jest za wymarłą w stanie dzikim, lecz jest często uprawiana w ogrodach.
Morfologia
Roślina osiąga wysokość do 10 cm i nie wytwarza rozłogów, co czyni ją charakterystyczną. Kwiaty wyrastają na szypułkach o długości do 10 cm, zebrane w odziomkowy baldaszek. Kielich ma długość do 17 mm, a jego kolor jest zielonożółty z pięcioma zaostrzonymi łatkami. Korona jest siarkowożółta, pięciopłatkowa, z ciemniejszymi plamami w gardzieli. Liczba chromosomów wynosi 2n=22.
Genetyka i Status Ochrony
- Tworzy hybrydy z innymi pierwiosnkami, w tym z pierwiosnkiem wyniosłym i pierwiosnkiem lekarskim, który jest wymarły.
- W 2014 roku uznany za gatunek wymarły w warunkach naturalnych (kategoria zagrożenia EW).
- Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) sklasyfikowany jako gatunek wymierający, w 2016 roku oznaczony jako wymarły w stanie dzikim (kategoria REW).
Zastosowanie
Primula acaulis jest popularną rośliną ozdobną, często uprawianą w ogrodach. Wytworzono wiele odmian o różnorodnych kolorach kwiatów, w tym odmiany pełnokwiatowe. W uprawie ogrodowej występują również mieszance z innymi gatunkami pierwiosnków, takimi jak P ×brevistyla i P. ×digenea.
Uprawa
Roślina najlepiej rośnie w półcienistych warunkach oraz w glebie próchnicznej. Na zimę zaleca się lekkie okrycie, na przykład gałązkami drzew iglastych. Co kilka lat należy dzielić rozrośnięte kępy, co umożliwia rozmnażanie zarówno przez podział, jak i przez nasiona.
Kategoria: Pierwiosnkowate, Rośliny chronione, Ozdobne byliny ogrodowe
