ORP Mazur
ORP Mazur to polski okręt podwodny, który służył w okresie zimnej wojny. Okręt, pierwotnie znany jako M-236, został zbudowany w ZSRR i przekazany Polsce w 1954 roku. W służbie marynarki wojennej ZSRR od 19 października 1948 roku, wszedł do polskiej floty 25 września 1954 roku. Wycofany ze służby 15 marca 1965 roku, ostatecznie został złomowany.
Specyfikacja techniczna
- Wyporność: 283 tony (nawodny), 353 tony (zanurzenie)
- Długość: 49,5 metra
- Szerokość: 4,4 metra
- Zanurzenie: 2,6–2,8 metra
- Silniki: 2 silniki wysokoprężne (441 kW każdy), 2 silniki elektryczne (160 kW każdy)
- Prędkość: 15,7 węzła (powierzchnia), 7,8 węzła (zanurzenie)
- Zasięg: 4500 Mm (8 węzłów), 85 Mm (zanurzenie, 2,9 węzła)
- Uzbrojenie: 4 torpedy kal. 533 mm, 1 działo 45 mm
- Załoga: 31 osób
Budowa i projekt
Budowę ORP Mazur rozpoczęto 19 lutego 1947 roku w Gorkim, a zwodowanie miało miejsce 19 czerwca 1948 roku w Leningradzie. Okręt był częścią serii XV (projektu 96) małych okrętów podwodnych, które były rozwinięciem wcześniejszych projektów. Charakteryzował się półtorakadłubową konstrukcją oraz był przystosowany do operacji na wodach przybrzeżnych.
Służba w Marynarce Wojennej
Po wejściu do polskiej marynarki wojennej, ORP Mazur był używany do szkolenia i ćwiczeń operacyjnych. W 1956 roku okręt został przyporządkowany do 1. Brygady Okrętów Podwodnych, gdzie uczestniczył w licznych manewrach i szkoleniach taktycznych. W 1962 roku Polska odkupiła okręt od ZSRR. Z powodu pogarszającego się stanu technicznego, głębokość zanurzenia okrętu była stopniowo ograniczana. Ostatecznie ORP Mazur został wycofany ze służby w 1965 roku.
Dowódcy
- kpt. mar. Edward Jóźwiak (1954-1956)
- kpt. mar. Aleksander Kosiński (1956-1959)
- kpt. mar. Feliks Markowski (1959-1961)
- kpt. mar. Ryszard Miecznikowski (1962-1964)
- kpt. mar. Adam Lang (1964-1965)
Podsumowanie
ORP Mazur, jako jeden z kluczowych okrętów podwodnych w polskiej flocie, odegrał ważną rolę w szkoleniu i operacjach marynarki wojennej w okresie zimnej wojny. Jego historia to przykład współpracy wojskowej między Polską a ZSRR oraz wyzwań związanych z eksploatacją starszych jednostek.
