Księżyce planetoid
Księżyce planetoid, znane również jako moonletki, to naturalne satelity planetoid, które krążą wokół większego ciała, obiegając wspólny środek masy. Kluczowym czynnikiem decydującym o tym, czy dane ciało może być uznane za „księżyc” planetoidy, jest stosunek ich rozmiarów. Gdy obydwa obiekty mają podobne wymiary, klasyfikowane są jako planetoidy podwójne.
Znane księżyce planetoid
Na wrzesień 2022 roku zidentyfikowano 470 planetoid i obiektów transneptunowych posiadających księżyce, w tym planetoidy podwójne. Obejmują one:
- planetoidy bliskie Ziemi
- obiekty z głównego pasa planetoid
- trojańczyków
- obiekty z pasa Kuipera
Rozmiary tych ciał wahają się od kilku do kilkudziesięciu kilometrów w przypadku planetoid z pasa głównego, a nawet do kilkuset kilometrów dla obiektów transneptunowych.
Odkrycia i badania
Pierwszym bezpośrednio zaobserwowanym księżycem planetoidy był Daktyl, odkryty w 1993 roku na zdjęciach sondy Galileo przy planetoidzie Ida. Wiele innych księżyców zostało zidentyfikowanych dzięki analizie krzywych zmian jasności tych obiektów. Niektóre planetoidy mają więcej niż jeden księżyc; rekordzistką jest (130) Elektra, wokół której krążą trzy znane księżyce. Dodatkowo, niektóre obiekty posiadają pierścienie, z czego pierwszy system odkryto wokół (10199) Chariklo.
Testy obrony planetarnej
Dimorphos, księżyc planetoidy (65803) Didymos, był przedmiotem pierwszego testu obrony planetarnej. W wrześniu 2022 roku amerykańska sonda DART zderzyła się z tym księżycem, co doprowadziło do zmiany jego orbity wokół głównego składnika.
