Ustrój polityczny Węgier
Węgry są republiką parlamentarną z pluralizmem politycznym. Parlament, jako organ legislacyjny, jest unicameralny, a prezydent pełni funkcję głowy państwa z ograniczonymi uprawnieniami. Władzę sądowniczą kontrolują niezawisłe sądy, a Trybunał Konstytucyjny czuwa nad zgodnością ustaw z konstytucją.
Konstytucja obowiązująca od 1949 roku została zmieniona w 1989 roku, co wprowadziło demokratyczne rozwiązania. Zgromadzenie Narodowe może samodzielnie się rozwiązać, z wyjątkiem sytuacji stanu wyjątkowego. Obrady odbywają się w systemie sesyjnym, z dwoma sesjami rocznie.
Procedury legislacyjne
Uchwały w Zgromadzeniu Narodowym podejmuje się zwykłą większością głosów, natomiast do zmiany konstytucji potrzebna jest większość kwalifikowana (2/3 głosów). Inicjatywa ustawodawcza przysługuje:
- prezydentowi,
- rządowi,
- wszystkim komisjom Zgromadzenia,
- każdemu deputowanemu.
System wyborczy
Węgierski system wyborczy jest mieszany. W wyborach do parlamentu 106 deputowanych wybieranych jest w jednomandatowych okręgach, a 93 z krajowych list partyjnych. Każdy wyborca oddaje dwa głosy: na kandydata i na listę partyjną. Prawo głosowania przysługuje osobom powyżej 18. roku życia.
Partie polityczne
Główne partie polityczne w Węgrzech to:
- Fidesz – Węgierska Partia Obywatelska (centroprawicowa),
- Węgierska Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa (prawicowa),
- Węgierska Partia Socjalistyczna (centrolewicowa),
- Partia Lepszej Prawicy Węgier (prawicowa),
- Polityka Może Być Inna (liberalno-lewicowa).
Prezydent Węgier
Prezydent, wybierany na 5-letnią kadencję przez Zgromadzenie, jest głową państwa, ale ma ograniczone uprawnienia. Aby zostać prezydentem, należy mieć co najmniej 35 lat. Prezydent nie ponosi odpowiedzialności politycznej, ale może zostać pociągnięty do odpowiedzialności w przypadku naruszenia konstytucji, jeśli wniosek poparło co najmniej 1/5 deputowanych.
Rząd
Rząd składa się z premiera i ministrów. Premier, wskazywany przez prezydenta, odpowiada za działania rządu przed parlamentem. Wotum nieufności wymaga zgłoszenia nowej kandydatury na premiera przez minimum 1/5 deputowanych.
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Konstytucyjny kontroluje zgodność przepisów z konstytucją, a jego orzeczenia są wiążące. Składa się z 15 sędziów wybieranych przez Zgromadzenie Narodowe na 12-letnią kadencję.
