„`html
Izydor Szaranewycz
Izydor Szaranewycz, znany również jako Szaraniewicz, urodził się 16 lutego 1829 roku w Kozarze, a zmarł 3 grudnia 1901 roku we Lwowie. Był ukraińskim historykiem, profesorem Uniwersytetu Lwowskiego oraz członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie.
Życiorys
Szaranewycz uczęszczał do Gimnazjum w Brzeżanach, a w latach 1848-1850 studiował filozofię i teologię na Uniwersytecie Lwowskim, a także był słuchaczem Uniwersytetu Wiedeńskiego. Po ukończeniu studiów w 1851 roku, w latach 1855-1856 uczył historii w gimnazjach w Przemyślu i Lwowie.
W 1864 roku obronił doktorat, a w 1871 roku habilitował się na Uniwersytecie Lwowskim. Od 1871 do 1873 roku był docentem, a następnie profesorem zwyczajnym i kierownikiem Katedry Historii Austriackiej. W latach 1871-1899 prowadził zajęcia na uczelni, pełniąc również funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego.
W 1889 roku założył Muzeum Archeologiczne przy Instytucie Stauropigiańskim we Lwowie. Był także aktywnym członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz innych towarzystw naukowych i społecznych. W 1899 roku został odznaczony Orderem Żelaznej Korony III klasy.
Obszar badań
Szaranewycz interesował się historią średniowieczną Polski, historią Kościoła na Rusi oraz archeologią Galicji. Jego badania koncentrowały się na:
- Roli Kościoła prawosławnego w Polsce w XV i XVI wieku
- Życiu Jerzego Eliaszewicza i Józefa Szumlańskiego
- Badaniach szkieletów ludzkich i przedmiotów z cmentarzysk prahistorycznych
Współpracował z Antonim Petruszewiczem, który skompletował i wydał jego rękopisy. W gronie jego uczniów znajdował się Ludwik Finkel.
Wybrane publikacje
Szaranewycz opublikował około 30 prac naukowych, w tym:
- Starodawnij Galicz (1860)
- Starodawnij Lwow (1861)
- Istorija Galicko Wolodimirskoj Rusi (1863)
- Sprawy kościelne na Rusi za Kazimierza Wielkiego (1863)
- Ruś i Podole od roku 1450-1500 (1868)
- O starodawnych historycznych przejściach przez Karpaty i przez San (1869)
- Rys wewnętrznych stosunków Galicyi wschodniej w drugiej połowie XV wieku (1869)
Nekrolog
W nekrologu opublikowanym w „Czasie” podkreślono, że Szaranewycz, mimo swojego rusynskiego pochodzenia, był człowiekiem o szerokich horyzontach, nieprzywiązanym do szowinizmu narodowego, co potwierdzają jego prace w języku polskim oraz aktywność w Akademii.
Bibliografia
- Biogramy uczonych polskich, Ossolineum, Wrocław 1985.
- Kozłowski S. Historia Galińsko-Wołyńskiej Rusi w badaniach I.I. Szaranewicza.
„`
