System polityczny Czech
Czechy są republiką parlamentarną z trójpodziałem władz. Władzę legislacyjną sprawuje dwuizbowy parlament, wykonawczą – prezydent i rząd, a sądowniczą – niezawisłe sądy. Obowiązuje Konstytucja z 16 grudnia 1992 roku, która weszła w życie 1 stycznia 1993.
Parlament
Czeski parlament, funkcjonujący w systemie bikameralnym, składa się z dwóch izb:
- Izba Poselska – 200 posłów, wybieranych na 4-letnią kadencję w wyborach proporcjonalnych.
- Senat – 81 senatorów, wybieranych na 6 lat, odnawianych co 2 lata w 1/3.
Prawo do głosowania przysługuje obywatelom powyżej 18. roku życia, a prawo do kandydowania – 21 lat (Izba Poselska) i 40 lat (Senat). Izba Poselska może być rozwiązana przez prezydenta w określonych przypadkach, takich jak blokada działalności lub brak zaufania dla rządu.
Główne partie polityczne
W Czechach działają następujące partie:
- Czeska Partia Socjaldemokratyczna (ČSSD)
- Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS)
- Partia Zielonych
- Komunistyczna Partia Czech i Moraw (KSČM)
- Unia Chrześcijańska i Demokratyczna (KDU-ČSL)
Prezydent
Prezydent Czech, wybierany w wyborach powszechnych od 2012 roku, pełni funkcje arbitra w władzy wykonawczej i jest odpowiedzialny za powoływanie rządu oraz reprezentowanie państwa na arenie międzynarodowej. Jego kadencja trwa 5 lat, a odpowiedzialność polityczna jest ograniczona.
Rząd
Rząd, jako organ władzy wykonawczej, koordynuje działania ministerstw i administracji publicznej. Składa się z premiera, który formuje koalicję rządową, oraz pozostałych członków mianowanych przez prezydenta. Rząd odpowiada przed Izbą Poselską.
Ministerstwa
Czeski rząd obejmuje szereg ministerstw, w tym:
- Ministerstwo Transportu
- Ministerstwo Finansów
- Ministerstwo Obrony
- Ministerstwo Zdrowia
- Ministerstwo Rolnictwa
Sąd Konstytucyjny
Sąd Konstytucyjny w Czechach orzeka o zgodności przepisów prawa. Składa się z 15 sędziów mianowanych przez prezydenta za zgodą Senatu, którzy rozstrzygają spory kompetencyjne oraz skargi na naruszenie praw obywatelskich.
