Tiopental
Tiopental to organiczny związek chemiczny, będący siarkową pochodną kwasu barbiturowego. Stosowany jest jako lek usypiający w formie soli sodowej (pentotal sodu), wywołując szybko sen narkotyczny.
Właściwości
Jak inne barbiturany, tiopental działa poprzez tłumienie neuronów w twórcie siatkowatym, skracając fazę snu REM. Posiada działanie przeciwdrgawkowe oraz wpływa depresyjnie na ośrodek oddechowy i naczynioruchowy. Lek łatwo rozpuszcza się w tłuszczach, co zapewnia szybki wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, mimo powolnej eliminacji z organizmu (15%/h). Działanie występuje po 30–40 sekundach od podania dożylnego i utrzymuje się przez około 30 minut.
Wskazania i przeciwwskazania
- Indukcja znieczulenia ogólnego, szczególnie u osób z padaczką.
- Leczenie stanów z drgawkami oraz obrzęku mózgu.
- Nie stosować w przypadku porfirii, dychawicy oskrzelowej, miażdżycy, oraz obniżonej objętości wyrzutowej serca.
Dawkowanie
Dawkowanie tiopentalu wynosi zazwyczaj 3–5 mg/kg masy ciała u dorosłych oraz 2–7 mg/kg u dzieci. Rekomenduje się podanie dawki próbnej (25–75 mg u dorosłych). Dla znieczulenia ogólnego nie należy przekraczać dawki 1 g.
Działania niepożądane
- Depresja oddechowa, skurcz głośni lub oskrzelików.
- Reakcje alergiczne, rumień, zapaść sercowo-naczyniowa.
- Bradykardia oraz obniżenie ciśnienia tętniczego.
Interakcje
Tiopental nasila działanie alkoholu, leków nasennych, uspokajających oraz neuroleptyków. Nie należy go podawać w jednym roztworze z suksametonium z powodu ryzyka szybkiej hydrolizy.
Dostępne preparaty
- Tiopental
- Intraval
- Nesdonal
- Pentothal
- Trapanal
Zastosowanie w wykonywaniu kary śmierci
Tiopental jest często stosowany w połączeniu z bromkiem pankuronium i chlorkiem potasu w metodzie wykonywania kary śmierci w USA. W 2009 roku po raz pierwszy użyto go jako jedynego środka egzekucji. W 2011 roku produkcja tiopentalu w USA została zaprzestana, a europejskie kraje ograniczyły jego sprzedaż do USA, co spowodowało niedobory tego leku do przeprowadzania egzekucji.
Bibliografia
- Anestezjologia i intensywna terapia, red. Bogdan Kamiński i Andrzej Kubler
- Farmakologia, red. Wojciech Kostowski
- Podstawy anestezjologii i intensywnej terapii, red. Zdzisław Kruszyński
