Robert Southwell S.J. (ok. 1561 – 21 lutego 1595) był angielskim poetą metafizycznym oraz męczennikiem katolickim.
Życiorys
Urodził się w katolickiej rodzinie ziemiańskiej w Horsham St. Faith’s w Norfolk. W 1576 roku rozpoczął naukę we Francji, najpierw w Douai, a następnie w Paryżu, gdzie był pod opieką jezuitów. Po dwuletnim nowicjacie w Tournai wstąpił do zakonu jezuitów. Mimo młodego wieku, objął stanowisko przełożonego angielskiego kolegium w Rzymie i w 1584 lub 1585 roku został wyświęcony na księdza.
W 1586 roku, wbrew zakazowi królowej Elżbiety, która karała śmiercią katolickich księży, Southwell wrócił do Anglii na misję. Odwiedzał katolickie domy, odprawiając msze, a w 1589 roku został kapelanem Anny Howard. Jego traktaty religijne, takie jak Epistle of Comfort oraz A Short Rule of Good Life, przynosiły pocieszenie katolikom w trudnych czasach prześladowań.
Po sześciu latach działalności, Southwell został aresztowany i oskarżony o zdradę stanu. Był torturowany w nadziei na wydanie dowodów przeciw innym księżom. Po brutalnym traktowaniu w więzieniach, w tym w londyńskim Tower, jego proces odbył się 20 lutego 1595 roku. Następnego dnia został powieszony w Tyburn, wcześniej wypierając się złych zamiarów wobec królowej.
Twórczość
Tomik St. Peter’s Complaint, with Other Poems ukazał się w 1602 roku. Najbardziej znanym utworem Southwella jest Burning Babe, przetłumaczonym na polski przez Stanisława Barańczaka. Jego poezja charakteryzuje się kunsztem wersyfikacyjnym oraz wykorzystaniem klasycznych strof i aliteracji. Wpłynął na twórczość takich autorów jak Thomas Nashe, Thomas Lodge i William Szekspir.
Wyniesienie na ołtarze
Robert Southwell został beatyfikowany 29 grudnia 1886 roku przez papieża Leona XIII, a 25 października 1970 roku kanonizowany w grupie Czterdziestu męczenników Anglii i Walii przez Pawła VI. Jego liturgiczne wspomnienie obchodzone jest 21 lutego.
