Michaił Bachtin – Biografia i Działalność
Michaił Michajłowicz Bachtin (ur. w Orle, zm. 7 marca 1975 w Moskwie) był rosyjskim literaturoznawcą, filozofem i kulturoznawcą. Jego prace obejmowały teorię literatury, krytykę literacką oraz historię kultury. W młodości Bachtin żył w wielokulturowych miastach, co wpłynęło na jego późniejsze myślenie o dialogu i polifonii w literaturze.
Bachtin studiował w Petersburgu, a podczas I wojny światowej pracował jako nauczyciel. Po różnych doświadczeniach, w tym aresztowaniach w latach 20., w 1946 roku obronił dysertację na temat Rabelais, co otworzyło mu drogę do kariery akademickiej. W 1969 roku przeniósł się do Moskwy, gdzie kontynuował pisanie i badania.
Kluczowe Pojęcia Bachtina
- Dialogiczność: Bachtin twierdził, że każde słowo jest osadzone w kontekście i odnosi się do wcześniejszych tekstów. Literatura to wielka księga, w której każdy nowy utwór reaguje na poprzednie.
- Karnawalizacja: Koncepcja ta odnosi się do wpływu tradycji średniowiecznego karnawału na kulturę. Bachtin zinterpretował ją jako technikę stosowaną przez Dostojewskiego do tworzenia dialogu w literaturze.
- Cudze słowo: Pojęcie to odnosi się do słów innych ludzi, które kształtują naszą tożsamość. Bachtin podkreślił, że każde słowo jest osadzone w kontekście i nie jest neutralne.
- Kultura śmiechu: Bachtin badał rolę śmiechu w literaturze i kulturze, zwracając uwagę na jego karnawałowy charakter, który łączy różne formy wyrazu.
Dziedzictwo
Prace Bachtina mają wpływ na wiele dziedzin, w tym literaturę, filozofię i antropologię. Jego idee są badane na całym świecie, a jego prace są tłumaczone na różne języki. W Witebsku wydawany jest dziennik poświęcony jego dziedzictwu, a archiwum Bachtina znajduje się w Rosyjskiej Bibliotece Państwowej.
Wybrane Prace
- Problemy literatury i estetyki (1982)
- Problemy poetyki Dostojewskiego (1970)
- Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa Średniowiecza i Renesansu (1975)
- W stronę filozofii czynu (1997)
- Estetyka twórczości słownej (1986)
- Wokół problemów realizmu (1977)