Szeregi Wartości w Elektronice
W elektronice stosuje się szereg wartości nominalnych elementów, takich jak oporniki i kondensatory, które są oparte na tabelach szeregów. Te tabele są stworzone na podstawie postępu geometrycznego, co oznacza, że każdy element jest wielokrotnością poprzedniego. Dzięki temu, projektanci mogą dobierać elementy, które zapewniają prawidłowe działanie urządzeń, mimo dopuszczalnych odchyleń.
Liczby Normalne (Ciągi Renarda)
Liczby normalne, znane również jako ciągi Renarda, tworzą geometryczny ciąg o ilorazie , gdzie n wskazuje liczbę wartości w szeregu (np. 5, 10, 20, 40, 80). Zostały one zaproponowane przez Charlesa Renarda w 1870 roku i przyjęte jako standard ISO 3 w 1952 roku.
Przykład ciągu R5: 1.00, 1.60, 2.50, 4.00, 6.30.
Szeregi E
Szeregi wartości w elektronice oznaczane są literą E oraz liczbą, która wskazuje ilość wartości tabelarycznych w dekadzie. Przykłady to:
- E3: 10, 22, 47 (3 wartości)
- E6: 10, 15, 22, 33, 47, 68 (6 wartości)
- E12: 12 wartości
- E24: 24 wartości
Szereg E3 jest rzadko stosowany, a najczęściej używane są szeregi E6, E12 i E24. Szeregi o wyższych tolerancjach (E48, E96, E192) są stosowane w bardziej wymagających urządzeniach.
Wartości Nominalne i Tolerancja
Wartości z szeregów E3 do E24 składają się z dwóch cyfr znaczących oraz mnożnika. Dla wyższych szeregów (E48, E96, E192) wymagane są trzy cyfry znaczące. Tolerancja wykonania jest dodatkowym parametrem, a podstawową jednostką dla oporników jest om, a dla kondensatorów pikofarad.
Inne Zastosowania i Elementy
Oprócz oporników i kondensatorów, szeregi wartości są również używane do oznaczania nominalnych napięć diod Zenera oraz innych elementów elektronicznych. W przypadku urządzeń wymagających wysokiej precyzji, mogą być wykorzystywane elementy spoza standardowych szeregów wartości.
Podsumowanie
Szeregi wartości w elektronice są kluczowe dla doboru odpowiednich elementów. Zrozumienie ich struktur i zastosowania pozwala na efektywne projektowanie układów elektronicznych z zachowaniem właściwych tolerancji.