Królewski Saski Order Wojskowy św. Henryka
Królewski Saski Order Wojskowy św. Henryka (niem. Königlich Sächsischer Militär St.Heinrichsorden) był najwyższym odznaczeniem wojskowym Królestwa Saksonii w latach 1736–1919. Ustanowiony 7 listopada 1736 przez króla Augusta III, był dedykowany oficerom za waleczność lub 50-letnią wierną służbę. Jest uważany za najstarsze niemieckie odznaczenie wojenne.
Historia
Order został ustanowiony z okazji 40. urodzin Augusta III i był początkowo nadawany w jednej klasie. Od 1807 roku wprowadzono trzy klasy:
- Krzyż Wielki (Großkreuz)
- Komandor (Commandeur)
- Kawaler (Ritter)
W 1829 roku król Antoni wprowadził nowe statuty i zmodyfikował insygnia, wprowadzając cztery klasy oraz Medal Zasługi Wojskowej jako V klasę. Order przestał być nadawany po 1918 roku, a ostatecznie zniesiony w 1919 roku. Jako order domowy przetrwał do 2012 roku.
Insygnia
Krzyż orderu ma postać złotego krzyża maltańskiego z białymi brzegami, z wizerunkiem św. Henryka oraz saskim herbem. Insygnia noszono na niebieskiej wstędze z żółtymi paskami. Z orderem związany był Medal Zasług Wojskowych dla podoficerów i żołnierzy, ustanowiony w 1793 roku.
Wielcy Mistrzowie
- Fryderyk August Wettyn (1736–1763)
- Fryderyk Krystian Wettyn (1763)
- Fryderyk August I Wettyn (1763–1827)
- Antoni I Wettyn (1827–1836)
- Fryderyk August II Wettyn (1836–1854)
- Jan I Wettyn (1854–1873)
- Albert I Wettyn (1873–1902)
- Jerzy I Wettyn (1902–1904)
- Fryderyk August III Wettyn (1904–1932)
- Fryderyk Chrystian Wettyn (1932–1968)
- Maria Emanuel Wettyn (1968–2012)
- Albert Józef Wettyn (2012)
- Aleksander de Afif (od 2012)
Odznaczeni
Wśród polskich odznaczonych byli m.in.:
- ks. August Aleksander Czartoryski
- ks. Jerzy Ignacy Lubomirski
- ks. Aleksander Jakub Lubomirski
- ks. Aleksander Józef Sułkowski
- hr. Fryderyk August Rutowski
W 1815 roku krzyże komandorskie z gwiazdami otrzymali gen. Franciszek Paszkowski oraz gen. Kazimierz Turno.
