Szczepan Józef Gółkowski
Szczepan Józef Gółkowski (ur. 25 grudnia 1787, zm. 22 sierpnia 1871) był polskim drukarzem, wydawcą, redaktorem czasopism oraz działaczem oświatowym.
Życiorys
Gółkowski uczęszczał do gimnazjum jezuickiego w Grudziądzu, a następnie studiował prawo na uniwersytecie w Królewcu, jednak nie ukończył tych studiów z powodu kampanii napoleońskiej (1806–1807).
W 1848 roku założył w Chełmnie pierwszą polską drukarnię i księgarnię na Pomorzu. W 1849 roku przejął wydawanie Szkółki Narodowej, pierwszego polskiego czasopisma w tym regionie, będącego organem Ligi Polskiej. W tym samym roku rozpoczęto także wydawanie Katolika Diecezji Chełmińskiej. Niestety, z powodu restrykcyjnych przepisów pruskich, wydawanie Szkółki Narodowej zostało wstrzymane w 1850 roku.
W październiku 1850 Gółkowski rozpoczął wydawanie kolejnego czasopisma Nadwiślanin, którego był redaktorem. Pismo to ukazywało się w Chełmnie do 1866 roku i stanowiło jedyne polskie czasopismo na Pomorzu Gdańskim.
Oprócz czasopism, Gółkowski drukował również polskie kalendarze oraz wiele publikacji książkowych, głównie o tematyce religijnej. Jego działalność wydawnicza spotykała się z represjami ze strony władz pruskich. W 1861 roku został skazany na trzy lata więzienia oraz utratę praw obywatelskich na pięć lat, a także stracił konsens na prowadzenie drukarni. Uchroniła go przed tym choroba oraz sędziwy wiek. Po tych wydarzeniach przekazał drukarnię i redakcję Ignacemu Danielewskiemu.
