Hipoteza ekspandującej Ziemi
Hipoteza ekspandującej Ziemi to alternatywna koncepcja geotektoniczna, która zakłada, że Ziemia rośnie, a nowa skorupa oceaniczna nie jest kompensowana przez subdukcję. Współczesna nauka w większości uznaje teorię tektoniki płyt za poprawną, a hipoteza ta ma niewielkie poparcie w środowisku geologicznym.
Historia i rozwój hipotezy
Koncepcja ekspandującej Ziemi pojawiła się w XIX wieku, zyskując na znaczeniu po odkryciu procesu spreadingu. Samuel Warren Carey był jednym z głównych zwolenników tej teorii, zakładając, że Ziemia przed jurą była mniejsza niż obecny Merkury. Przyrost promienia Ziemi miałby wynosić około 2,6 cm rocznie, co jest jednak sprzeczne z aktualnymi pomiarami, które nie wykazują zmiany promienia.
Spór w środowisku naukowym
Choć hipoteza ekspansji ma marginalne wsparcie, niektórzy badacze, jak Jan Koziar i prof. Andrzej Pawła, kontynuują jej rozwój, krytykując teorię tektoniki płyt. Wśród zwolenników hipotezy istnieje wiele spekulacji dotyczących przyczyn ekspansji Ziemi, takich jak dodatni bilans cieplny czy przyrost masy z kosmosu.
Argumenty zwolenników hipotezy
- Obserwowane procesy geologiczne, takie jak rozciąganie kontynentów, które nie pasują do teorii kontrakcji.
- Przypadki gór, jak Alpy, które trudno wytłumaczyć z perspektywy tektoniki płyt.
- Podobieństwo linii brzegowych kontynentów, co sugeruje ich wcześniejsze połączenie.
Kontrargumenty
- Brak dowodów na fizyczne powiększanie się Ziemi; współczesne pomiary nie wykazują zmiany promienia.
- Rozwój teorii płyt litosfery lepiej tłumaczy obserwowane zjawiska geologiczne.
- Strefy subdukcji kompensują tworzenie się nowej skorupy oceanicznej, co jest zgodne z obserwacjami.
Podsumowanie
Hipoteza ekspandującej Ziemi, mimo że interesująca, nie znajduje szerokiego uznania w społeczności naukowej. Większość dowodów i obserwacji wspiera teorię tektoniki płyt, która skutecznie tłumaczy procesy geologiczne zachodzące na naszej planecie.
