Wyniszczenie (kacheksja)
Wyniszczenie, znane również jako kacheksja, to stan charakteryzujący się znacznym spadkiem masy ciała wynikającym z utraty tkanki tłuszczowej i mięśniowej, a także zwiększonego katabolizmu białek. W kontekście chorób nowotworowych, kacheksja często łączy się z anoreksją, co prowadzi do zespołu kacheksja-anoreksja. Pacjenci doświadczają osłabienia, braku apetytu i anemii, a ich reakcja na standardowe leczenie jest zazwyczaj niewielka.
Etiologia
Przyczyny kacheksji są zróżnicowane i obejmują:
- Choroby nowotworowe
- Choroby przewodu pokarmowego (np. celiakia, przewlekłe zapalenie jelit)
- Anoreksję psychogenną
- Ciężką niewydolność serca
- Choroby endokrynologiczne (np. niewydolność nadnerczy, tarczycy)
- Przewlekłe choroby zakaźne (np. gruźlica)
- Zaburzenia psychiczne (np. depresja, schizofrenia)
Objawy
Kacheksja objawia się poprzez:
- Stopniowe wyczerpywanie masy mięśniowej i tłuszczowej
- Zmniejszone przyjmowanie pokarmu
- Obniżoną jakość życia i upośledzenie fizyczne
- Zmiany w wyglądzie włosów i paznokci
- Problemy z układem pokarmowym (zapalenie jamy ustnej, zaparcia)
- Obniżoną aktywność seksualną, brak miesiączki u kobiet
Dodatkowo, mogą wystąpić problemy z nerkami, hipoproteinemia oraz zaburzenia psychiczne, takie jak drażliwość, depresja i astenia.
Epidemiologia
Kacheksja dotyka ponad 5 milionów osób w Stanach Zjednoczonych.
Leczenie
Leczenie kacheksji koncentruje się na:
- Właściwym leczeniu choroby podstawowej
- Przywracaniu odżywiania (dieta bogata w białka, tłuszcze, witaminy)
- Stosowaniu preparatów wieloenzymatycznych w zaburzeniach trawienia
- Wprowadzeniu dożylnym glukozy, elektrolitów, witamin i hydrolizatów białkowych
- Stosowaniu sterydów anabolicznych w odpowiednich wskazaniach
W przypadku anoreksji psychogennej leczenie powinno być prowadzone przez psychiatrę, a także można stosować wzmacniacze apetytu.