„`html
Wojna Chile i Peru z Hiszpanią (1865–1871)
Wojna pomiędzy Chile, Peru (wspieranymi przez Ekwador i Boliwię) a Hiszpanią miała miejsce w latach 1865–1866, a oficjalnie zakończyła się w 1871 roku. Konflikt był wynikiem nieuznawania przez Hiszpanię niepodległości swoich dawnych kolonii w Ameryce Południowej, w szczególności Peru i Chile.
Sytuacja w Peru
W 1862 roku Hiszpania wysłała na wody Ameryki Południowej eskadrę okrętów pod dowództwem kontradmirała Luisa Hernandeza Pinzóna, która miała na celu manifestację obecności militarnej. W 1864 roku Hiszpania zajęła peruwiańskie wyspy Chincha, co wywołało niezadowolenie w Peru. Po podpisaniu traktatu, który przewidywał wypłatę odszkodowania, w 1865 roku wybuchło powstanie antyrządowe, prowadzone przez pułkownika Mariano Ignacio Prado, które zakończyło się jego sukcesem.
Początek wojny
Chile, oburzone działaniami Hiszpanii, ogłosiło embargo na sprzedaż węgla dla hiszpańskich okrętów. W odpowiedzi Hiszpania ogłosiła blokadę morską Chile. 25 września 1865 roku Chile wypowiedziało wojnę Hiszpanii. Wojna toczyła się głównie na morzu, gdzie Chile dysponowało jedynie ograniczonymi siłami, a Hiszpania miała przewagę liczebną.
Sformowanie koalicji
W grudniu 1865 roku Peru i Chile zawarły sojusz antyhiszpański, do którego w styczniu 1866 roku dołączyły Boliwia i Ekwador. Wspólnie wypowiedziały wojnę Hiszpanii, co utrudniało jej operacje. Po nieudanej próbie ataku na flotę sprzymierzoną, Hiszpania zdecydowała się na bombardowanie Valparaiso.
Bombardowanie Valparaiso i Callao
31 marca 1866 roku Hiszpania rozpoczęła ostrzał Valparaiso, powodując znaczne zniszczenia. Następnie, 2 maja, przeprowadziła atak na Callao, który był lepiej broniony. Pomimo zniszczeń, ataki te nie osłabiły determinacji Chile i Peru do walki.
Dalsze wydarzenia
W maju 1866 roku hiszpańska eskadra opuściła Amerykę Południową, a formalne zawieszenie broni miało miejsce w 1867 roku. Ostateczny pokój podpisano 11 kwietnia 1871 roku w Waszyngtonie, gdzie Hiszpania uznała niepodległość Peru w zamian za odszkodowanie oraz zwrot wysp Chincha.
Skutki wojny
Chile poniosło największe straty w wojnie, co doprowadziło do konieczności odbudowy marynarki handlowej. Konflikt nie spowodował trwałego zbliżenia między Chile a Peru, a w 1879 roku obie strony starły się w wojnie o Pacyfik.
„`
