Bitwa pod Somosierrą
Bitwa pod Somosierrą miała miejsce 30 listopada 1808 roku. Trwała zaledwie 8-10 minut i zakończyła się zwycięstwem armii napoleońskiej, otwierając Napoleonowi drogę do Madrytu. W bitwie wzięło udział około 40 tysięcy żołnierzy napoleońskich oraz 8 tysięcy Hiszpanów pod dowództwem generała Benito de San Juana.
Tło konfliktu
Napoleon dążył do wprowadzenia blokady kontynentalnej w celu osłabienia Wielkiej Brytanii. Po zajęciu Portugalii, jego uwagę przykuła Hiszpania, w której chaos polityczny sprzyjał jego planom. W marcu 1808 roku zainstalował swojego brata Józefa na tronie Hiszpanii, co wywołało powstanie ludowe.
Przed bitwą
Napoleon, zmierzając do Madrytu, musiał zdobyć przełęcz Somosierra, będącą ostatnim punktem obrony Hiszpanów. Generał San Juan, dowodząc 12 tysiącami żołnierzy, ustawił 16 dział w czterech bateriach, aby zatrzymać armię napoleońską.
Bitwa
W dniu bitwy, po nieudanym ataku piechoty francuskiej, Napoleon zdecydował się na szarżę polskich szwoleżerów. Dowodzili nimi Jan Leon Kozietulski, a w szarży wzięło udział około 125 żołnierzy. Mimo ostrzału, Polacy zdołali zdobyć wszystkie baterie hiszpańskie, ponosząc stosunkowo niskie straty.
Po bitwie
Straty polskich szwoleżerów wyniosły 57 żołnierzy, w tym 22 zabitych. Hiszpanie stracili głównie obsługę dział, a do niewoli wzięto około 3 tysięcy żołnierzy. Napoleon był pod wrażeniem szarży, dekorując rannego Niegolewskiego Krzyżem Legii Honorowej.
Kontrowersje
Opis bitwy budzi wiele kontrowersji, ponieważ różne relacje uczestników są niejednoznaczne i pełne sprzeczności. Wiele osób stara się przypisać sobie większe zasługi w dowodzeniu szarżą.
Upamiętnienie
Bitwa pod Somosierrą została upamiętniona m.in. na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. W 2008 roku odsłonięto obelisk w Niegolewie na 200-lecie bitwy.
Bitwa ta pozostaje symbolem heroizmu polskich żołnierzy w epoce napoleońskiej i miała istotny wpływ na dalsze losy konfliktu w Hiszpanii.