„`html
Krystyna Krahelska
Krystyna Krahelska, ps. „Danuta” (ur. 1914 w Mazurkach k. Baranowicz, zm. 2 sierpnia 1944 w Warszawie) – polska poetka, harcerka, pielęgniarka, etnografka i żołnierka Armii Krajowej, uczestniczka powstania warszawskiego.
Życiorys
Urodziła się w rodzinie inteligenckiej jako córka Jana Krahelskiego i Janiny Bury. W 1928 roku dołączyła do ZHP, a w latach 1929–1932 prowadziła gromadę zuchów. Ukończyła gimnazjum im. Romualda Traugutta w Brześciu, a następnie studiowała etnografię na Uniwersytecie Warszawskim.
W 1939 roku, po wybuchu II wojny światowej, działała w obronie cywilnej oraz w konspiracji Związku Walki Zbrojnej. Była łączniczką i kurierką, a także sanitariuszką w szpitalach powstańczych.
Podczas powstania warszawskiego pełniła rolę sanitariuszki w 1108 plutonie. Zginęła w wyniku ran odniesionych w trakcie akcji ratunkowej 1 sierpnia 1944 roku. Została pochowana na starym cmentarzu na Służewie w Warszawie.
Twórczość
Krahelska pisała wiersze i piosenki od 1928 roku. Jej najbardziej znana piosenka, „Hej, chłopcy, bagnet na broń”, stała się hymnem żołnierzy w czasie powstania warszawskiego. Po wojnie opublikowano dwa zbiory jej utworów: „Smutna rzeka” i „Wiersze”.
Odznaczenia
- Krzyż Walecznych – pośmiertnie
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – pośmiertnie
- Medal Wojska – pośmiertnie
- Krzyż Armii Krajowej – pośmiertnie
Upamiętnienie
- Imię Krystyny Krahelskiej nadano Szkole Podstawowej nr 212 w Warszawie (1984).
- Nazwano rondo na warszawskim Ursynowie jej imieniem (2007).
- Odsłonięto ławeczkę Krystyny Krahelskiej we Włodawie (2022).
W kulturze popularnej
Krahelska została wspomniana w piosence „Za wolność” wykonywanej przez Halinę Mlynkovą, oraz w utworze „Dla Krystyny” na debiutanckim albumie Agaty Przychodzkiej.
„`
Ten przetworzony tekst zawiera kluczowe informacje o Krystynie Krahelskiej, jej życiu, twórczości, odznaczeniach oraz upamiętnieniu w kulturze, z zachowaniem profesjonalnego formatu.