Metoda Repetycyjna Pomiaru Kąta
Metoda repetycyjna to technika pomiaru kąta poziomego, której celem jest uzyskanie wysokiej dokładności. Wymaga ona zastosowania sprzęgu repetycyjnego, co oznacza, że limbusa musi być połączony z alidadą oraz spodarką. Metoda ta jest szeroko stosowana w kopalniach oraz w poligonowych osnowach pomiarowych, a także przy użyciu mniej dokładnych teodolitów.
Jedną z kluczowych zalet metody repetycyjnej jest znaczne zredukowanie wpływu błędów odczytu. Dzieje się tak, ponieważ różnice odczytów są dzielone przez liczbę powtórzeń, co zwiększa precyzję pomiaru.
Przebieg Pomiaru Kąta
Pomiar kąta metodą repetycyjną przebiega w kilku krokach:
- Ustawienie limbusa na 0g i sprzęgnięcie alidady z limbusem.
- Celowanie sprzęgniętego instrumentu na cel lewy.
- Rozprzęgnięcie alidady i limbusa, naprowadzenie lunety na cel prawy oraz odczyt wartości na limbusie.
- Ponowne sprzęgnięcie alidady z limbusem i powtórzenie kroków 2 i 3 co najmniej dwa razy.
- Powtórzenie pomiarów z punktu prawego na lewy.
- Celowanie teodolitu na punkt prawy.
- Rozprzęgnięcie instrumentu, celowanie na cel lewy i odczyt wartości z limbusa.
- Ponowne sprzęgnięcie alidady z limbusem i powtórzenie kroków 5 i 6.
Na koniec, wartość odczytana z limbusa powinna być bliska 0g.
Obliczanie Kąta
Wartość kąta w pierwszym (βI) i drugim (βII) położeniu lunety można obliczyć za pomocą wzoru:
gdzie:
- Op – odczyt wartości początkowej limbusa,
- Ok – odczyt wartości końcowej limbusa,
- n – liczba powtórzeń (repetycji) pomiaru kąta.
Ostateczna wartość kąta β obliczana jest jako:
Podsumowanie
Metoda repetycyjna jest efektywnym narzędziem w geodezji, minimalizującym błędy odczytu i zwiększającym precyzję pomiarów kątów. Dzięki odpowiedniemu przebiegowi pomiarów i obliczeniom, można uzyskać wiarygodne wyniki.