Chór w teatrze starożytnym
Chór w teatrze starożytnym, zarówno w tragedii, jak i w komedii, to grupa osób wykonujących wspólnie teksty w mowie lub śpiewie, często z towarzyszeniem gestów i tańca. Kluczowym momentem był ich procesjonalny wstęp (parodos) na orchestrę, który zazwyczaj odbywał się w rytmie muzyki, co potęgowało dramaturgię przedstawienia.
Rola i funkcje chóru
W antycznym występie chór łączył trzy elementy: muzykę, taniec i śpiew, co tworzyło bardziej słuchowisko niż wizualne widowisko. Tadeusz Zieliński nazwał to zjawisko „trójjedyną choreją”. Muzyka i taniec miały dla Greków boskie pochodzenie, a ich obecność była istotna w rytuałach, gdzie wyrażano emocje.
Chór wykonywał swoje partie zazwyczaj unisono, rzadko dzielony na solistów. Często jednak dzielono go na dwie grupy, które mogły wykonywać różne działania. W dialogach z bohaterami najczęściej wypowiadał się koryfeusz, przewodnik chóru, a nie indywidualni choreuci.
Gesty i taniec
Choreuci stosowali różnorodne gesty i postawy, co pozwalało im na mimetyczne przedstawienie postaci i wydarzeń. Taniec był pełen znaczeń, znanych widzom, co ułatwiało interpretację. Istnieje wiele teorii na temat funkcji chóru, w tym traktowanie go jako jednego z aktorów lub „idealnego widza”, a także jako pośrednika między tragiczną akcją a publicznością.
Rytuał a teatr
Obecność rytuałów w działaniach chóru jest również przedmiotem badań. W chórze dostrzega się elementy rytualne, takie jak powtarzalność melodyczna i ruchowa. Chociaż chór nie odprawia rytuałów, odgrywa je, co podkreśla teatralny charakter greckiej tragedii.
Bibliografia
- M. Kocur, Teatr antycznej Grecji, Wrocław 2001
- E. Partyga, Chór dramatyczny w poszukiwaniu tożsamości teatralnej, Kraków 2004
Linki zewnętrzne
- Teatr grecki [archiwum]
- Tanec v řeckém divadle [archiwum]
