Rodzaje spraw operacyjnych Służby Bezpieczeństwa
Służba Bezpieczeństwa (SB) prowadziła różne rodzaje spraw operacyjnych, które miały na celu rozwiązywanie przestępstw oraz monitorowanie osób podejrzanych o działalność wrogą. Oto najważniejsze typy spraw operacyjnych:
1. Sprawa operacyjnego poszukiwania (SOP)
SOP wszczynano w przypadku przestępstwa, gdy sprawca był nieznany lub nie udało się odzyskać przedmiotów przestępstwa. Celem było wyjaśnienie okoliczności zdarzenia oraz ustalenie tożsamości sprawcy.
2. Sprawa operacyjnego sprawdzenia (SOS)
SOS to sprawa o najniższym stopniu zaangażowania operacyjnego, rozpoczynana w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa. Funkcjonariusze nadawali kryptonim sprawie i uruchamiali osobowe źródła informacji w celu zidentyfikowania podejrzanych. SOS mogła zakończyć się pozyskaniem podejrzanych jako źródeł informacji lub przekształceniem w sprawę operacyjnego rozpracowania (SOR), gdy dotyczyła większej grupy osób.
3. Sprawa operacyjnego rozpracowania (SOR)
SOR to bardziej zaawansowana sprawa, w której angażowano większe nakłady sił i środków. W ramach SOR rozpracowywano grupy osób, zbierając informacje poprzez osobowe źródła. Sprawa mogła zakończyć się zwerbowaniem do współpracy lub przekazaniem zebranych informacji do prokuratury jako materiały śledcze.
4. Kwestionariusz ewidencyjny (KE)
KE, znany jako „teczka”, był zakładany w celu rozpracowania konkretnej osoby. Zbierano informacje o jej powiązaniach, kontaktach oraz potencjalnej wrogiej działalności. KE mógł przekształcić się w sprawę operacyjnego rozpracowania lub zakończyć się pozyskaniem figuranta jako osobowego źródła informacji. Dodatkowo, w ramach KE kontrolowano działalność byłych osobowych źródeł informacji, w tym duchownych katolickich, co było dokumentowane w teczce ewidencji operacyjnej (TEOK).
Te różnorodne rodzaje spraw operacyjnych świadczą o metodach działania Służby Bezpieczeństwa w PRL, mających na celu zabezpieczenie państwa i monitorowanie potencjalnych zagrożeń.
