Karol Józef Erdmann Henckel von Donnersmarck
Karol Józef Erdmann Henckel von Donnersmarck (1688-1760) był baronem i hrabią cesarstwa, a także wolnym panem stanowym Bytomia. Urodził się w Bytomiu jako najstarszy syn Leona Ferdynanda i Juliany Maksymiliany Coob von Neyding.
Rodzina i wczesne życie
Po śmierci ojca, gdy miał jedenaście lat, regencję przejęła jego matka. Pełnoletniość uzyskał w 1710 roku, a 18 maja tego samego roku wydał dokument zobowiązujący się do poszanowania praw swoich poddanych. Mimo zakupu zamku w Siemianowicach przez matkę, pozostał w bytomskim ratuszu, gdzie urządził zwierzyniec.
Działalność i kontrowersje
Jego decyzje doprowadziły w 1722 roku do skargi mieszkańców Bytomia do cesarza, zarzucając mu m.in. nepotyzm i sprzyjanie lichwiarzom. Po dziesięciu latach sprawa zakończyła się korzystnym wyrokiem dla bytomian, jednak brak funduszy uniemożliwił dalsze postępowania.
W 1734 roku spotkał się z Augustem III Sasiem, a w czasie wojen prusko-austriackich zdobył zaufanie Fryderyka II Wielkiego. Po poparciu Habsburgów w II wojnie śląskiej został zmuszony do opuszczenia Śląska, a jego dobra zostały skonfiskowane.
Życie osobiste
Henckel von Donnersmarck był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną, Marią Józefą Brunetti, miał dzieci, w tym Franciszka Ludwika i Łazarza III, którzy później sprawowali władzę nad Bytomiem. Zmarł w Sopronie, gdzie został pochowany w kościele pw. św. Michała Archanioła.
Literatura
- J. Drabina, Historia Bytomia 1254-2000, Bytom 2000.
- A. Kuzio-Podrucki, Henckel von Donnersmarckowie. Kariera i fortuna rodu, Bytom 2003.
- Bytomski Słownik Biograficzny, red. J. Drabiny, Bytom 2004.
