System X-Gerät
X-Gerät, czyli niemiecki system naprowadzania samolotów przy użyciu fal radiowych, był wykorzystywany przez Luftwaffe podczas nocnych bombardowań Wielkiej Brytanii. Był on następcą systemu Knickebein.
Opis systemu
System składał się z czterech nadajników emitujących fale radiowe. Jeden z nadajników tworzył dwie szerokie wiązki fal na częstotliwości 65-75 MHz. Ich nałożenie generowało węższą wiązkę prowadzącą, która wskazywała samolotowi kierunek do celu. Sygnały wiązek przypominały system lądowania bez widoczności Lorenza, składając się z kropek i kresek alfabetu Morse’a.
Pilot i obserwator korzystali z urządzenia sygnalizującego odchylenia kursu samolotu od środka wiązki. Dwie dodatkowe wiązki z pozostałych nadajników, przecinające wiązkę prowadzącą, dostarczały informacji o konieczności dalszego kursu. System charakteryzował się dokładnością na poziomie 90 m przy odległości 320 km od celu.
Zastosowanie
Budowę nadajników zakończono w północnej Francji na przełomie sierpnia i września 1940 roku. W przeciwieństwie do systemu Knickebein, urządzenia X-Gerät były stosowane tylko w jednym dywizjonie – KGr 100, operującym z lotniska w Vannes. Samoloty tego dywizjonu zrzucały flary i materiały zapalające, aby naprowadzić inne jednostki na cele.
Wśród znanych operacji z użyciem X-Gerät znalazły się bombardowania Birmingham (26 października 1940) oraz Coventry (noc z 14 na 15 listopada 1940), gdzie zrzucono 503 tony materiałów wybuchowych. Po listopadzie 1940 roku skuteczność systemu zaczęła maleć z powodu zakłóceń ze strony Brytyjczyków.
Przeciwdziałanie
Brytyjczycy szybko opracowali metody zakłócania systemu X-Gerät, nazywając go „River”. Opracowali urządzenia „Bromide” do zakłócania wiązek szerokich, które jednak początkowo nie przyniosły oczekiwanych rezultatów z powodu błędów w częstotliwości emisji. Dodatkowo, w celu zmniejszenia skuteczności bombardowań, tworzyli fałszywe pożary, które mylono z rzeczywistymi celami.
W grudniu 1940 roku przeprowadzono także naloty na nadajniki systemu X-Gerät, jednak nie przyniosły one wymiernych efektów.
Bibliografia
- Brian Johnson: Sekrety II wojny światowej. Wojna mózgów. Tajne badania naukowe i ich zastosowanie w czasie II wojny światowej.
