Symetria chiralna
Chiralność, pochodząca z greckiego słowa oznaczającego „rękę”, to właściwość par figur geometrycznych, które nie mogą być nałożone na siebie jedynie przez przesunięcia i obroty. Te figury mogą być przekształcone w siebie jedynie poprzez odbicie względem płaszczyzny lub osi inwersyjnej. Takie pary nazywa się enancjomorfami. Przykładem chiralności są obiekty, których lustrzane odbicie różni się od oryginału, jak prawa i lewa rękawiczka.
Chiralność w geometrii
Chiralność obiektu jest związana z brakiem elementów symetrii, takich jak osie czy płaszczyzny symetrii. Obiekt chiralny charakteryzuje się pełną asymetrycznością, co jest wystarczającym warunkiem chiralności. Istnieją jednak obiekty chiralne posiadające pewne elementy symetrii. Kluczowym warunkiem chiralności jest brak osi inwersyjnej oraz płaszczyzny symetrii.
Chiralność w chemii
W chemii wiele cząsteczek wykazuje chiralność, a ich pary nazywane są enancjomerami. Cząsteczki te często mają aktywność optyczną, co oznacza, że skręcają światło spolaryzowane w przeciwnych kierunkach. Chiralność cząsteczek naturalnych oraz ich dominacja w jednej z dwóch form ma kluczowe znaczenie dla procesów życiowych. Życie nie mogłoby istnieć w oparciu o achiralne cząsteczki, ponieważ nie byłoby w stanie rozróżnić prawej i lewej strony.
Reakcje chemiczne związane z chiralnością są badane w dziedzinie stereochemii.
