Prostacyklina (Epoprostenol)
Prostacyklina, znana również jako epoprostenol lub PGI2, jest organicznym związkiem chemicznym z grupy prostaglandyn. Jest hormonem tkankowym, który powstaje w ścianach naczyń krwionośnych, głównie w śródbłonkach płuc, z kwasu arachidonowego, pod wpływem enzymów: syntazy prostaglandyny i syntazy prostacykliny.
Właściwości i działanie
Prostacyklina ma szereg istotnych właściwości:
- Hamuje agregację płytek krwi.
- Działa rozkurczowo na naczynia krwionośne.
- Obniża ciśnienie krwi.
Epoprostenol, syntetyczna forma prostacykliny, jest stosowany w leczeniu nadciśnienia płucnego. Jego efektywność może powodować konieczność częstego zwiększania dawki z powodu tachyfilaksji.
Działania niepożądane
Podczas stosowania epoprostenolu mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
- Zaczerwienienie twarzy.
- Ból głowy.
- Ból żuchwy.
- Ból brzucha.
- Biegunka.
- Hipotonia.
Historia
Prostacyklina została odkryta w 1976 roku przez polsko-brytyjski zespół badaczy, w tym Ryszarda Gryglewskiego i Andrzeja Szczeklika. Odkrycie to przyniosło Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 1982 roku dla Johna Vane’a, Sune Bergströma i Bengta Samuelssona.
Dane techniczne
Prostacyklina charakteryzuje się następującymi właściwościami chemicznymi:
- Wzór sumaryczny: C20H32O5
- Masa molowa: 352,47 g/mol
- Numer CAS: 35121-78-9
- Okres półtrwania: 6 minut
- Metabolizm: wątrobowy
- Wydalanie: z moczem
- Drogi podawania: dożylnie
Prostacyklina, dzięki swoim właściwościom, jest istotnym lekiem w terapii nadciśnienia płucnego i innych schorzeń wymagających regulacji ciśnienia krwi oraz zapobiegania agregacji płytek krwi.
