Topola czarna (Populus nigra)
Topola czarna, znana również jako sokora, jest drzewem należącym do rodziny wierzbowatych (Salicaceae). Gatunek ten występuje w Europie, Azji oraz północnej Afryce. W Polsce rośnie dziko, a także jest sadzona, szczególnie w odmianie zwanej topolą włoską 'Italica’. Preferuje żyzne siedliska nadrzeczne i jest wykorzystywana jako roślina ozdobna, lecznicza oraz źródło surowca drzewnego.
Rozmieszczenie geograficzne
Topola czarna występuje w środkowej, zachodniej i południowej Europie, środkowej Azji, zachodniej Syberii oraz północnej Afryce. W Polsce można ją spotkać w większości regionów, z wyjątkiem Pomorza Zachodniego i północno-wschodnich obszarów kraju.
Morfologia
Jest to drzewo osiągające wysokość do 30 metrów, czasami do 35 metrów. Wyjątkowo wysokie okazy mogą przekraczać 40 metrów. Posiada szeroką, kopulastą lub stożkową koronę, a na starszych pniach często pojawiają się narośla i pędy odroślowe. Preferuje aluwia rzeczne oraz stanowiska zalewowe z żyznymi glebami piaszczystymi. Topola czarna jest gatunkiem światłolubnym i charakterystycznym dla zbiorowisk roślinnych typu Popletum albae.
Zmienność
Topola czarna wykazuje dużą zmienność fenotypową, co przejawia się w różnorodności pokroju drzew. Pnie mogą być proste lub krzywe, a korony zróżnicowane – od szerokich po wąskie i gęste.
Właściwości lecznicze
- Działanie moczopędne
- Śladowe działanie napotne
- Przeciwgorączkowe
Topola czarna obniża poziom mocznika i innych szkodliwych metabolitów w organizmie, a podobne właściwości mają również pączki innych gatunków topoli, takich jak topola biała czy balsamiczna.
Wybrane okazy topoli czarnej w Polsce
- Topola Mariańska – Ostromecko, obwód: 908 cm, wysokość: 30 m
- Topola Kromnowska – Kromnów, obwód: 821 cm, wysokość: 37,5 m
- Topola czarna w Melsztynie, obwód: 788 cm, wysokość: 36 m
- Topola Zasańska – Stalowa Wola, obwód: 781 cm, wysokość: 30 m
- Topole czarne w Ostrówku, obwody: 837 cm i 827 cm, wysokości: 24 m i 22 m
Topola czarna jest cennym elementem polskiej flory, mającym znaczenie zarówno ekologiczne, jak i użytkowe.
