Muzeum Książąt Lubomirskich
Muzeum Książąt Lubomirskich we Wrocławiu to oddział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, założony w 1823 roku we Lwowie. Po zagrabieniu przez Związek Radziecki w 1939 roku, muzeum zostało restytuowane w 1995 roku. Jego zbiory koncentrują się na dziełach sztuki i historycznych pamiątkach związanych z Polską.
Zbiory
Muzeum posiada Dział Sztuki oraz Dział Numizmatyczny, które obejmują łącznie prawie 319 tysięcy jednostek (stan na kwiecień 2021 r.). Wśród najcenniejszych zbiorów znajdują się:
- Rysunki europejskich mistrzów XV–XIX w. (w tym największy zbiór rysunków Rembrandta w Polsce).
- Kolekcja numizmatyczna, w tym monety polskie, obce i antyczne.
Historia
Pierwsze lata: 1823-1869
Początki Muzeum sięgają umowy z 1823 roku między Józefem Maksymilianem Ossolińskim a księciem Henrykiem Lubomirskim. Zbiory zostały połączone, a Lubomirski zobowiązał się do budowy części gmachu Ossolineum. Muzeum otwarto w 1870 roku, a w jego zbiorach znajdowały się zarówno dary, jak i obiekty z wykopalisk.
Lata świetności: 1870-1940
W 1870 roku zorganizowano stałą wystawę, która obejmowała:
- Dział Historyczno-Pamiątkowy – prezentujący obiekty związane z historią Polski.
- Galerię Obrazów – dzieła polskich i zagranicznych malarzy.
- Zbrojownię – bogaty zbiór broni i militariów.
W latach 1918–1922 kustoszem był Mieczysław Treter, który wprowadził zmiany w układzie zbiorów oraz zorganizował nowe wystawy.
Likwidacja Muzeum Lubomirskich: 1939-1946
Po wybuchu II wojny światowej muzeum zostało zlikwidowane w 1940 roku. Zbiory zostały rozproszone wśród różnych instytucji kulturalnych. Po wojnie podjęto działania na rzecz odzyskania zbiorów, a w 1946 roku zapadła decyzja o reaktywacji Ossolineum we Wrocławiu. Część obiektów została przekazana do nowego muzeum, a inne zbiory odnalezione po wojnie wzbogaciły kolekcje Gabinetu Grafiki i Gabinetu Numizmatyczno-Sfragistycznego.
Obecnie Muzeum Książąt Lubomirskich jest istotnym ośrodkiem kultury, gromadzącym unikalne dzieła sztuki oraz pamiątki historyczne związane z Polską.