Ruja, cieczka, estrus
Ruja, czyli faza płodności samic większości ssaków łożyskowych, występuje cyklicznie. U psów zazwyczaj pojawia się dwa razy w roku, natomiast u innych ssaków drapieżnych i myszowatych może występować raz lub kilka razy w roku. Poza okresem rui samice nie są zdolne do rozrodu ani kopulacji.
Cykl rozrodczy
Cykl rozrodczy składa się z czterech faz:
- Proestrus (faza przedrujowa) – W tej fazie dochodzi do obrzęku sromu oraz wydzielania krwistej wydzieliny z pochwy, która zawiera feromony przywabiające samce. Pęcherzyki Graafa dojrzewają, a zmiany w zachowaniu samic są charakterystyczne dla danego gatunku.
- Estrus (ruja właściwa) – Samica osiąga gotowość do kopulacji i może zostać zapłodniona. Zachowania seksualne samców są inicjowane przez eksponowanie sromu. U większości gatunków występuje spontaniczna owulacja.
- Metestrus (faza porujowa) – Trwa od 1 do 5 dni, w tym czasie rozwijają się ciałka żółte oraz produkcja progesteronu. Może nastąpić zapłodnienie.
- Ruja pozorna – Przebiega jak klasyczna ruja, jednak nie dochodzi do zapłodnienia, co może prowadzić do ciąży urojonej.
Ruja u psów
Dojrzewanie płciowe i częstotliwość cieczki u psów różnią się w zależności od rasy. Psy większych ras osiągają dojrzałość później i rzadziej mają cieczkę. Proestrus trwa zazwyczaj od 2 do 15 dni, a owulacja następuje po 2-4 dniach fazy estrus, która trwa od 3 do 21 dni. Ciąża u psów trwa około 60-70 dni.
Ruja u kotów
Koty domowe osiągają dojrzałość płciową między 5 a 12 miesiącem życia. Proestrus trwa około dwóch dni, a estrus od 3 do 10 dni. Anestrus trwa około 8 tygodni, ale kotka może przejść w fazę proestrus zaraz po porodzie. Ciąża u kotów również trwa 60-70 dni.
Podsumowanie
Ruja jest kluczowym etapem w cyklu rozrodczym ssaków, z różnymi fazami, które mają na celu umożliwienie rozmnażania. Częstotliwość i czas trwania tych faz różnią się w zależności od gatunku, co ma znaczenie w kontekście hodowli i zarządzania populacjami zwierząt.
