Fossa madagaskarska

Fossa madagaskarska (Cryptoprocta ferox) to największy drapieżny ssak występujący na Madagaskarze, zaliczany do rodziny falanrukowatych (Eupleridae). Gatunek ten jest uznawany za narażony (VU) według kategorii IUCN.

Taksonomia

Fossa madagaskarska została po raz pierwszy opisana w 1833 roku przez brytyjskiego zoologa Edwarda Turnera Bennetta. Jest jedynym współczesnym przedstawicielem rodzaju Cryptoprocta. Wszystkie drapieżniki z Madagaskaru wywodzą się z jednej kolonizacji wyspy, co czyni je endemiczne.

Na Madagaskarze wyróżnia się dwie formy: fosa mainty (czarna) oraz fosa mena (czerwonawa), przy czym istnieje także niepotwierdzona biała forma. Klasyfikowane są jako monotypowe przez autorów Illustrated Checklist of the Mammals of the World.

Etymologia

Cryptoprocta: z greckiego „ukryty” i „zad”.
ferox: oznacza „dziki” lub „odważny”.

Zasięg występowania

Fossa madagaskarska jest endemiczna dla Madagaskaru, gdzie zamieszkuje różnorodne środowiska.

Morfologia

Długość ciała fossy wynosi od 70 do 80 cm, a ogon mierzy 65–70 cm. Samice ważą 5,5–6,8 kg, natomiast samce 6,2–8,6 kg. Ciało pokryte jest krótkim, brązowym futrem, choć zdarzają się osobniki czarne. Posiadają od 32 do 36 zębów, które są krótsze w porównaniu do innych drapieżników.

Styl życia

Fossy są aktywne głównie w nocy, prowadząc samotniczy tryb życia, z wyjątkiem okresu godowego. Zajmują obszar około 1 km², oznaczając swoje terytorium wydzieliną gruczołów zapachowych. W niewoli mogą żyć do 20 lat.

Fossa w kulturze popularnej

W filmie animowanym Madagaskar (2005) fossy przedstawione są jako drapieżniki polujące na lemury. Film jednak wprowadza wiele nieścisłości, m.in. pokazując fossy w stadach, co jest niezgodne z rzeczywistością.