Przetacznik (Veronica)
Rodzaj rośliny przetacznik (Veronica) należy do rodziny babkowatych (Plantaginaceae). W przeszłości klasyfikowany był w rodzinach trędownikowatych (Scrophulariaceae) oraz przetacznikowatych (Veronicaceae). Obecnie obejmuje około 180 gatunków roślin zielnych, głównie w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej. Na przełomie XX i XXI wieku badania filogenetyczne zrewidowały ten rodzaj, włączając do niego 10 wcześniej wydzielonych rodzajów roślin z półkuli południowej, co skutkowało powstaniem 13 podrodzajów. Wiele gatunków przetacznika jest uprawianych jako rośliny ozdobne, a część z nich znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie.
Morfologia
Rośliny przetacznika są zazwyczaj niskie i płożące, chociaż niektóre, jak te z podrodzaju Pseudolysimachium, mogą osiągać wysokość do 1,2 m. Liście często występują naprzeciwlegle lub skrętolegle, a ich blaszki są ząbkowane lub pierzaste.
Podrodzaje przetacznika:
- Pseudolysimachium – rośliny wznoszące się do 1,2 m.
- Synthyris – obejmuje 19 gatunków, wcześniej klasyfikowanych w Ameryce Północnej.
- Chamaedrys – zawiera 11 gatunków, takich jak:
- przetacznik ożankowy (V. chamaedrys)
- przetacznik polny (V. arvensis)
- przetacznik wiosenny (V. verna)
- przetacznik Dillena (V. dillenii)
- przetacznik pannoński (V. vindobonensis)
Pozycja systematyczna
W klasyfikacji Reveala (1993–1999) przetacznik należy do gromady okrytonasiennych (Magnoliophyta), podgromady Magnoliophytina, klasy Rosopsida, rzędu jasnotowców (Lamiales), rodziny przetacznikowatych (Veronicaceae) oraz podrodziny Veronioideae.
Gatunki w Polsce
W Polsce w uprawie spotykany jest przetacznik wirginijski (V. virginica).
Podsumowanie
Przetacznik to różnorodny rodzaj roślin, który znalazł swoje miejsce zarówno w ogrodach, jak i w ziołolecznictwie, a jego klasyfikacja ewoluowała na przestrzeni lat dzięki badaniom filogenetycznym.
