„`html
Maria Grzesiakowa
Maria Grzesiakowa z Bobrowiczów (ur. 1897, zm. 24 marca 1942 w Wilnie) była polską instruktorką harcerską oraz żoną Józefa Grzesiaka.
Życiorys
Maria urodziła się w rodzinie rolniczej. Ukończyła szkołę gospodarczą oraz kurs nauczycielski, a swoją karierę pedagogiczną rozpoczęła w latach 1917–1918. W 1920 roku, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, służyła w Ochotniczym batalionie harcerskim, gdzie poznała swojego przyszłego męża, Józefa Grzesiaka, rannego w bitwie, którego opatrywała. W 1921 roku wzięli ślub.
Po wojnie, Maria aktywnie uczestniczyła w życiu harcerskim, prowadząc drużynę żeńską, która w 1934 roku przyjęła nazwę 13. Żeńskiej Wileńskiej Drużyny Harcerek im. bp. Władysława Bandurskiego. Pełniła różne funkcje w ZHP, w tym komendantki hufca oraz instruktorki. Jako nauczycielka, organizowała biblioteki terenowe.
W 1939 roku, przed wybuchem II wojny światowej, kierowała referatem przysposobienia do obrony kraju w Komendzie Chorągwi Wileńskiej. Zorganizowała również Pogotowie Harcerek, które szkoliło w zakresie sanitarno-obronnym. W czasie okupacji prowadziła działalność w ZWZ, organizując tajne nauczanie i pomoc dla więźniów. W 1941 roku brała udział w kursach dotyczących broni i walki.
Maria zmarła 24 marca 1942 roku na skutek choroby i została pochowana na cmentarzu na Rossie w Wilnie.
Ordery i odznaczenia
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Patron
Maria Grzesiakowa jest patronką 13. Radomszczańskiej Drużyny Harcerskiej Bursztynowa Trzynastka oraz 13 Wileńskiej Drużyny Harcerskiej Czarna Trzynastka.
„`