Michał Asanka-Japołł: Życie i Działalność
Michał Asanka-Japołł (1885-1953) był polskim pedagogiem, literatem i publicystą. Urodził się w Podegrodziu, w rodzinie nauczycielskiej, co wpłynęło na jego miłość do literatury oraz beskidzkiego krajobrazu. Po ukończeniu gimnazjum studiował filologię germańską w Monachium, gdzie zaczął pisać pod wpływem Stanisława Przybyszewskiego.
Po powrocie do Polski, Asanka-Japołł pracował jako nauczyciel w różnych miastach, w tym w Krakowie i Cieszynie. W trakcie II wojny światowej był nękany rewizjami. Obawa o życie syna i konieczność zniszczenia rodzinnych pamiątek wpłynęły na jego zdrowie oraz dalszą działalność literacką.
Twórczość Literacka
Michał Asanka-Japołł nie był twórcą awangardowym, lecz raczej epigonem wcześniejszych epok, łącząc w swoich pracach modernizm z pozytywizmem. Był aktywnym promotorem polsko-włoskiego zbliżenia kulturalnego, publikując antologię włoskiej poezji oraz artykuły w prasie włoskiej.
W latach 20. zaprzyjaźnił się z lokalnymi artystami i góralską społecznością, co zaowocowało zbiorami opowiadań inspirowanymi kulturą Beskidów.
Wybrane Publikacje
- Uśmiech Sokratesa (1917, tom opowiadań)
- Geniusz Henryka Sienkiewicza (1916, szkic literacki)
- Gdzież nasze słońce (1920, tom wierszy)
- Mową włoskich poetów (1922, antologia poezji włoskiej)
- Trembowelska gloria (1925, romans historyczny)
- Grajek z Jasnowic (1928, tomik opowiadań regionalnych)
- Złoty okręt (1930-1931, powieść w odcinkach)
Po wojnie, z powodu problemów zdrowotnych, Asanka-Japołł ograniczył swoją działalność literacką. Zmarł w Krakowie, pozostawiając po sobie ślad w polskiej literaturze.
Bibliografia
- Józef Golec, Stefania Bojda – „Słownik Biograficzny Ziemi Cieszyńskiej”
- Edmund Rosner – „Zapomniany piewca Beskidów”
- Władysław Czaja – „Bielsko w oczach M. Asanki-Japołła”
- Maria Kurzeja-Świątek – „Michał Asanka-Japołł, nauczyciel, publicysta z Sądecczyzny”
