Timokracja
Timokracja, z greckiego τιμοκρατία, oznacza ustrój polityczny oparty na honorze i wartościach. Interpretacje tego pojęcia różnią się w literaturze, co prowadzi do różnych znaczeń.
Timokracja według Platona
Platon w swoim dialogu Państwo opisał timokrację jako rządy ludzi kierujących się honorem i ambicją, określając ją jako ustrój wojowników, przypominający Sparcie. Timokracja była jednym z czterech nieidealnych ustrojów, które prowadziły do oligarchii. Jej słabością było to, że rządzący żołnierze kierowali się pragnieniem sławy, a nie rozsądkiem.
Timokracja według Arystotelesa
Arystoteles, uczeń Platona, podzielił ustroje na „prawe” i „nieprawe”. W jego interpretacji timokracja budzi wątpliwości, a on sam określał ją jako formę ustroju opartego na majątku, często utożsamianą z politeą. Arystoteles uważał timokrację za gorszą formę rządów, która prowadzi do demokracji. W jego podziale ustrojów „prawe” to:
- monarchia
- arystokracja
- politea
Natomiast „nieprawe” to:
- tyrania
- oligarchia
- timokracja
Warto zauważyć, że niektórzy badacze, w tym Lech Dubel i Andrzej Sylwestrzak, nie wskazują na timokrację jako na odrębny ustrój, co sugeruje, że może być ona częścią arystokracji.
Podsumowanie
Timokracja jest złożonym pojęciem w filozofii politycznej, które znalazło różne interpretacje. Platon widział ją jako rządy wojowników, podczas gdy Arystoteles odnosił się do niej w kontekście majątku. Oba podejścia ukazują timokrację jako formę rządów, która może prowadzić do degeneracji w inne ustroje.