Wprowadzenie planowanej podwyżki zasiłku pogrzebowego w 2025 roku stoi pod znakiem zapytania. Obecnie prace nad ustawą utknęły na etapie uzgodnień międzyresortowych, a najnowsze informacje sugerują, że nowy termin realizacji zmian może sięgać dopiero 2026 roku.
PLANY KOALICJI OBYWATELSKIEJ A REALIA
W trakcie kampanii wyborczej w 2023 roku Koalicja Obywatelska obiecała podniesienie zasiłku pogrzebowego jako jedno z centralnych działań rządu w pierwszych 100 dniach jego funkcjonowania. Po przejęciu władzy, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedłożyło projekt ustawy, który miał na celu zwiększenie świadczenia z 4 do 7 tys. zł oraz wprowadzenie waloryzacji tego zasiłku.
Jednakże już na początku projekt stał się kontrowersyjny, zwłaszcza w oczach Ministerstwa Finansów, które podważyło zarówno proponowaną wysokość zasiłku, jak i pomysł corocznych podwyżek. W wywiadzie radiowym dla RMF FM w dniu 3 października 2024 roku minister finansów Andrzej Domański sygnalizował, że z powodu ograniczeń budżetowych nowe przepisy mogą zacząć obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2026 roku.
OPÓŹNIENIA I DODAŁANIE ANARCHII DO PROCEDURY
Wprowadzenie nowego zasiłku wymaga zmian w różnych aktach prawnych, w tym w ustawie o emeryturach i rentach. Modyfikacje przepisów zostały przedłożone do analizy Stałego Komitetu Rady Ministrów, który 31 grudnia 2024 roku zaczął traktować sprawę na poważnie. Proces legislacyjny obejmuje również rozpatrzenie przez Komisję Prawniczą oraz ocenę przez Radę Ministrów, a na końcu projekt trafi do Sejmu, gdzie będzie poddany głosowaniu.
Z końcem grudnia 2024 roku, mimo postępów w pracach, stało się jasne, że harmonogram podwyżki w 2025 roku jest nierealny. Konieczność dodatkowych analiz kosztów i wpływu zmian na budżet podniosła alarm. Ministerstwo Finansów podkreślało, że wypłata wyższych świadczeń w nadchodzącym roku mogłaby zagrozić stabilności finansów publicznych, co miało wpływ na trudności w osiągnięciu porozumienia między ministerstwami.
OBECNA WYSOKOŚĆ ZASIŁKU I ZMIANY W PRZEPISACH
Aktualnie zasiłek pogrzebowy wynosi 4 tys. zł i nie zmieniał się od marca 2011 roku, mimo znacznego wzrostu kosztów związanych z usługami funeralnymi. Brak waloryzacji przez tych kilka lat spowodował, że ta kwota już nie pokrywa pełnych kosztów organizacji pochówku, co zmusza wiele rodzin do dodatkowych wydatków z własnych oszczędności. Jako odpowiedź na tę sytuację Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaproponowało wzrost świadczenia do 7 tys. zł.
Pierwotna wersja projektu zawierała mechanizm corocznej waloryzacji zasiłku, który miał na celu dostosowanie kwoty do rosnących kosztów pogrzebów. W trakcie negocjacji jednak ten zapis został usunięty, głównie z obawy Ministerstwa Finansów przed nadmiernym obciążeniem budżetu w następnych latach. Zamiast automatycznego wzrostu wprowadzono system weryfikacji wysokości zasiłku, co oznacza, że zmiany będą mogły nastąpić jedynie na podstawie analizy kosztów usług pogrzebowych przeprowadzanej corocznie przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Jednak nowy mechanizm nie gwarantuje automatycznych podwyżek.
MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ZASIŁKU
Nowa wysokość zasiłku będzie mogła służyć do pokrycia podstawowych kosztów związanych z organizacją pogrzebu. Środki te będą przeznaczone na zakup trumny lub urny, transport zmarłego, przygotowanie ciała do ceremonii oraz opłaty związane z samą ceremonią. Niemniej jednak projekt ustawy nie zezwala na wydatkowanie świadczenia na zakup miejsca pochówku czy usługi kamieniarskie, co oznacza, że część wydatków wciąż będzie obciążeniem dla rodzin. Mimo tych ograniczeń rząd liczy, że wyższa kwota zasiłku poprawi sytuację finansową rodzin dotkniętych kosztami, które przewyższają dotychczasowe świadczenie.
Źródło/foto: Interia