Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego
Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem, założone w 1889 roku przez Towarzystwo Muzeum Tatrzańskiego, jest jedną z najstarszych instytucji kultury w Polsce. Muzeum posiada 10 oddziałów, w tym 6 w Zakopanem, oraz planuje otwarcie nowego oddziału Muzeum Palace w 2024 roku.
Historia budynku
Pierwsza siedziba Muzeum znajdowała się w domu Jana Krzeptowskiego. W 1892 roku ukończono budynek przy ul. Chałubińskiego, zaprojektowany przez Józefa Dziekońskiego, a obecnie główną siedzibą muzeum jest budynek przy ul. Krupówki 10, zaprojektowany przez Stanisława Witkiewicza. Oficjalne otwarcie miało miejsce w 1922 roku.
Kolekcje i działy
Muzeum Tatrzańskie gromadzi różnorodne kolekcje, w tym:
- Skały i minerały
- Flora i fauna Tatr, w tym ok. 230 gatunków ptaków i ssaków
- Etnografia Podhala, Spisza i Orawy, obejmująca sprzęty, ubiór i sztukę zdobniczą
- Dzieła sztuki, w tym grafiki i malarstwo
Muzeum posiada także bibliotekę z około 30 tys. woluminów literatury tatroznawczej oraz wydaje „Rocznik Podhalański”.
Działy Muzeum
Działalność Muzeum Tatrzańskiego obejmuje następujące działy:
- Sztuki
- Etnografii
- Przyrody
- Konserwacji Zabytków Ruchomych
- Ochrony Zabytków
- Historyczno-Oświatowy
- Biblioteka-Archiwum i Muzeum Kornela Makuszyńskiego
Status Muzeum Narodowego
W dniu 30 grudnia 2020 roku, Muzeum Tatrzańskie uzyskało status Muzeum Narodowego, co zostało uregulowane umową z Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Dyrektorzy Muzeum
- Juliusz Zborowski (1920-1965)
- Klementyna Żurowska (p.o., 1965-1970)
- Eugeniusz Zrost (p.o., 1970-1976)
- Tadeusz Szczepanek (1976-1991)
- Teresa Jabłońska (1991-2012)
- Anna Wende-Surmiak (2012-2022)
- Michał Murzyn (od 2022)
Oddziały Muzeum
- Galeria Władysława Hasiora
- Muzeum Stylu Zakopiańskiego
- Galeria Sztuki XX wieku w willi Oksza
- Galeria Sztuki na Kozińcu
- Muzeum Kornela Makuszyńskiego
- Chałupa Gąsieniców Sobczaków
- Zagroda Bafiów w Chochołowie
- Dwór w Łopusznej
- Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze
- Zagroda Sołtysów w Jurgowie
- Muzeum Palace (planowane otwarcie w 2024 r.)
Muzeum Tatrzańskie jest istotną instytucją kulturalną, która nie tylko gromadzi cenne zbiory, ale także promuje dziedzictwo regionu Tatr.