Kreodonty: Pradrapieżne Ssaki
Kreodonty (†Creodonta) to rząd wymarłych ssaków drapieżnych, które żyły od paleocenu do miocenu, około 55–8 milionów lat temu. Te zwierzęta dominowały w ekosystemach Afryki, Europy, Azji i Ameryki Północnej, rywalizując z innymi grupami drapieżników, takimi jak Mesonychia i entelodonty.
Historia Klasyfikacji
Kreodonty zostały po raz pierwszy wyróżnione przez Edwarda Drinkera Cope’a w 1875 roku. Początkowo klasyfikowane jako podrząd w obrębie Insectivora, z biegiem lat różni naukowcy zmieniali ich status, dodając lub usuwając różne rodziny. W 1883 roku Cope sklasyfikował je jako podrząd w obrębie rzędu Bunotheria. W kolejnych latach, klasyfikacja była modyfikowana przez wielu badaczy, a niektórzy zaczęli kwestionować monofiletyzm tej grupy.
Występowanie i Ekologia
Kreodonty były wszechobecne na czterech kontynentach, przyjmując różnorodne formy. Wśród nich znajdowały się:
- Rodziny przypominające koty – Oxyaenidae (np. Oxyaena).
- Rodziny przypominające psy lub hieny – Hyaenodontidae (np. Hyaenodon).
Niektóre gatunki były wyspecjalizowanymi drapieżnikami i padlinożercami, a największym przedstawicielem rzędu był Megistotherium.
Przyczyny Wyginięcia
Przyczyny wyginięcia kreodontów nie są w pełni wyjaśnione, ale mogą obejmować:
- Niższy rozmiar mózgu w porównaniu do drapieżnych.
- Mniej wydajny sposób poruszania się.
- Gorsze przystosowanie szkieletu do biegu.
- Inny układ zębów, mniej sprzyjający diecie mięsożernej.
W wyniku tych cech, kreodonty zostały wypchnięte z ich nisz ekologicznych przez współczesne drapieżne ssaki.
Bibliografia
- The Velvet Claw: A Natural History of the Carnivores, David Macdonald, BBC Books.
- David Lambert i Diagram Group, The Field Guide to Prehistoric Life, New York: Facts on File Publications, 1985.
Linki Zewnętrzne
W celu dalszego zgłębiania tematu, zachęcamy do poszukiwań w literaturze oraz zasobach internetowych.
