„`html
Informacje ogólne
Śledztwo to powieść detektywistyczna autorstwa Stanisława Lema, opublikowana w 1959 roku przez Wydawnictwo MON. Akcja rozgrywa się zimą w Anglii i koncentruje się na zagadce znikających zwłok z kostnic.
Fabuła
W powieści porucznik Scotland Yardu, Gregory, staje przed wyzwaniem rozwiązania tajemniczego znikania ciał. Zwłoki znikają nocą, a poszukiwania są bezowocne. Współpracujący z policją statystyk Sciss przedstawia teorię, która łączy zjawisko z przypadkami nowotworów oraz martwymi zwierzętami, które można znaleźć na miejscu zdarzeń. Gregory nie jest jednak przekonany do jego wyjaśnień i podejrzewa, że Sciss może ukrywać prawdziwego sprawcę.
Choć zniknięcia ciał nie są klasyfikowane jako przestępstwo, hipotezy oparte na statystyce otwierają nowe możliwości śledztwa. Powieść staje się refleksją nad chaosem, przypadkiem i ludzką potrzebą porządku.
Odbiór
Powieść została zróżnicowanie oceniona przez krytyków. Andrzej Stoff zauważa, że Śledztwo łączy różne konwencje literackie, a jego struktura wykracza poza tradycyjną powieść kryminalną, co prowadzi do różnorodnych interpretacji. Antoni Smuszkiewicz podkreśla oryginalność zagadki oraz motyw zwątpienia w naukę, który pojawia się w późniejszych dziełach Lema.
Maciej Płaza zwraca uwagę na przełomowy charakter tego utworu w twórczości Lema, wskazując na zredukowanie elementów politycznych i głębsze zderzenie schematów racjonalnych z metafizycznymi. Lem sam ocenił powieść jako „przyzwoicie” napisaną, z napięciem, które łamie konwencję gatunkową.
Ekranizacje
- 1973: Śledztwo – film polski, reż. Marek Piestrak, z Tadeuszem Borowskim w roli Gregory’ego.
- 1997: Śledztwo – spektakl Teatru Telewizji, reż. Waldemar Krzystek, z Mariuszem Bonaszewskim w roli porucznika Gregory’ego.
Linki zewnętrzne
„`
