Rok 2024 przyniósł dalszą eskalację konfliktu na Ukrainie, który okazał się najkrwawszym zajściem w Europie od czasów II wojny światowej. Przed nami rok 2025, z którego wyłaniają się dwie niepokojące prognozy, obie niekorzystne dla krajów europejskich. Odpowiedzialność za obecny kryzys nie spoczywa wyłącznie na Rosji, ale również na zachodnich liderach, którzy od dekady borykają się z brakiem spójnej strategii w relacjach z Moskwą.
W mijającym roku narastała spirala konfliktów na świecie, a my, jako mieszkańcy regionu, przyzwyczailiśmy się do trwającej wojny w Ukrainie, żywiąc nadzieję na względną stabilizację. Jednak dane organizacji Armed Conflict Location and Event Data wskazują, że średnia liczba zbrojnych starć wzrosła o 63% w stosunku do roku poprzedniego.
SPOJRZENIE W PRZYSZŁOŚĆ
Przed nami dwie potencjalne ścieżki na rok 2025, które są wynikiem wieloletnich działań Rosji oraz braku zdecydowanej reakcji Zachodu. Wojna rosyjsko-ukraińska ma kluczowe znaczenie dla naszej części Europy; jej rezultaty wpływają na sytuację wielu państw regionu. W kontekście flanki wschodniej, postawy niektórych zachodnioeuropejskich krajów, jak Węgry czy Słowacja, przybierają coraz bardziej prorosyjskie tendencje.
Lewica Zachodu dzieli się na obozy i zyskuje na znaczeniu, co jest strategicznym sukcesem Kremla. Działania dezinformacyjne przynoszą efekty, a niejednolitość w reakcjach na agresję Rosji pozwala Moskwie na realizację precyzyjnego planu.
WYMIAR WOJNY
Władimir Putin od początku rządów w 2000 roku wprowadzał społeczeństwo w stan gotowości wojennej, sprzeciwiając się zachodnim wartościom oraz działaniom NATO. Od momentu rozpoczęcia inwazji na Ukrainę, w retoryce Kremla dominuje obraz konfliktu z NATO, co pomogło w ugruntowaniu opinii publicznej. Z kolei Zachód, zmęczony wojną, wykazuje oznaki apatii, które mogą prowadzić do osłabienia wsparcia dla Kijowa.
Losy przyszłych rozmów pokojowych w dużej mierze zależą od administracji Donalda Trumpa w USA oraz biorących w nich udział zachodnich liderów. Z kolei Putin, nie widząc potrzeby ustępstw, może przystąpić do dalszej ofensywy, zyskując na silniejszej pozycji na polu walki.
ALTERNATYWY NA 2025 ROK
Jednym z zarysowanych scenariuszy jest wymuszenie „pokoju” przez USA i Zachód, który może jednak sprowadzać się do temporarnego zawieszenia broni. W kontekście niepewności politycznej, zmiany w podejściu do Rosji mogą pokazać wzmocnienie wpływów Kremla w regionie. Z drugiej strony, może też dojść do całkowitej negacji negocjacji, co zapoczątkowałoby nową falę zaostrzenia konfliktu.
Zachodni przywódcy sygnalizują gotowość do rozmów, podczas gdy Kreml stawia niemożliwe do spełnienia wymagania. Rosja, pomimo problemów z zaopatrzeniem w nowoczesne technologie, adaptuje się do realiów konfliktu, inwestując w produkcję wojenną i zyskując na ilości względem jakości. Możliwe, że Kreml, mając na uwadze wcześniejsze doświadczenia, postara się umocnić swoją pozycję przed rozpoczęciem ewentualnych negocjacji, co sprawia, że przyszłość konfliktu wciąż pozostaje niepewna.
