Prawo jazdy
Prawo jazdy to dokument wydawany przez organy państwowe, potwierdzający uprawnienia do prowadzenia pojazdów silnikowych na drogach publicznych.
Historia
Pierwsze „prawo jazdy” otrzymał Karl Benz w 1888 roku w związku z zezwoleniem na używanie jego Motorwagen na drogach publicznych. W 1903 roku w Wielkiej Brytanii wprowadzono pierwsze powszechne prawo jazdy, które wymagało rejestracji pojazdów i udowodnienia umiejętności kierowania. Obowiązkowe prawo jazdy wprowadzono w 1934 roku.
Prawo jazdy w Polsce
W Polsce prawo jazdy wprowadzono ustawą z 5 stycznia 2011 r., a nowe dokumenty zaczęto wydawać od stycznia 2013 roku. Mają one maksymalny okres ważności 15 lat. Dokumenty wydane przed 19 stycznia 2013 roku pozostają ważne do 2033 roku. Od 4 marca 2019 roku prawa jazdy w Polsce nie zawierają adresu zamieszkania, co eliminuje konieczność ich wymiany po przeprowadzce.
Unijne prawo jazdy
W 2006 roku Parlament Europejski przyjął dyrektywę 2006/126/EEC, ustanawiającą jednolity wzór prawa jazdy w krajach członkowskich. Polskie prawa jazdy od końca lat 90. spełniają te standardy, a ich format utrudnia podrabianie.
Kategorie dodatkowe
- kat. BTP – zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym (wymaga prawa jazdy kat. A, B, C lub D);
- kat. AM – prowadzenie motoroweru lub pojazdu czterokołowego lekkiego (wymaga ukończonych 13 lat i 9 miesięcy);
- kat. G – prowadzenie walca drogowego (wymaga prawa jazdy kat. T lub B);
- kat. H – prowadzenie pojazdu gąsienicowego (wymaga prawa jazdy kat. T lub B);
- kat. L – prowadzenie pojazdu wolnobieżnego (wymaga prawa jazdy kat. T lub B);
- kat. S – prowadzenie skutera śnieżnego (brak wymogu uprawnień w Polsce);
- kat. TAXI – licencja na transport drogowy taksówką (wymaga prawa jazdy kat. B);
- kat. TB – prowadzenie trolejbusu (wymaga prawa jazdy kat. D);
- kat. TV – prowadzenie tramwaju.
W ciągu 11 miesięcy od zmiany wzoru prawa jazdy w Polsce wydano ponad milion nowych dokumentów, a od 1999 roku łącznie 25 mln praw jazdy.