Primabalerina
Primabalerina, czyli pierwsza balerina, to tytuł nadawany głównej tancerce zespołu baletowego, która wykonuje kluczowe partie w baletach. Historia tego tytułu sięga czasów monarchów, którzy przyznawali go najlepszym tancerkom w zespole. Oznaczał on doskonałość w technice, dyscyplinę sceniczną oraz wyjątkową osobowość, które wyróżniały tę tancerkę spośród innych. Warto jednak zauważyć, że tytuł ten bywał nadużywany, a nominacje często zależały od osobistych sympatii i koneksji.
Współcześnie tytuł primabaleriny uznawany jest za anachroniczny. W renomowanych zespołach baletowych na całym świecie wprowadzono system, w którym awanse dokonują się na podstawie obiektywnych kryteriów zawodowych. Tytuł ten czasem używany jest nieformalnie w publicystyce, aby wyrazić uznanie dla wybitnej tancerki.
Słynne primabaleriny
- Alicia Alonso
- Margot Fonteyn
- Anna Pawłowa
- Natalia Makarowa
- Sylvie Guillem
- Galina Ułanowa
- Maria Taglioni
- Fanny Elssler
- Alicja Markova
- Irina Kołpakowa
Primabaleriny polskie
- Barbara Bittnerówna
- Alicja Boniuszko
- Helena Cholewicka
- Elżbieta Kwiatkowska
- Maria Krzyszkowska
- Ewa Wycichowska
- Halina Szmolcówna
- Katarzyna Wendt
- Karolina Straus
- Nina Novak
Bibliografia
- Eliza Gaynor Minden: The Ballet Companion, Simon and Schuster, 2005.
- Robert Greskovic: Ballet 101, Hal Leonard Corporation, 1998.
- Janina Pudełek: Warszawski balet romantyczny, 1802-1866, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1968.
- Józef Szczublewski: Teatr Wielki w Warszawie 1833-1993, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992.
- Irena Turska: Almanach baletu polskiego, 1945-1974, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983.
