Eris – Planeta Karłowata
Eris (oznaczenie: 2003 UB313) to planeta karłowata, odkryta 5 stycznia 2005 roku przez Michaela Browna, Chadwicka Trujillo i Davida Rabinowitza w Obserwatorium Palomar. Odkrycie ogłoszono 29 lipca 2005 roku, a obiekt początkowo nazywano „Xena”, by ostatecznie otrzymać imię greckiej bogini niezgody. Eris jest jednym z obiektów dysku rozproszonego.
Właściwości Orbitalne
Okres orbitalny Eris wynosi około 563 lat. Cechuje się silnie ekscentryczną orbitą o mimośrodzie 0,43, z peryhelium wynoszącym 38,7 jednostek astronomicznych i aphelium 97,6 au. Jej nachylenie względem płaszczyzny ekliptyki wynosi 43,7°, co jest wyższym wynikiem niż w przypadku Plutona. W 2023 roku Eris znajdowała się w odległości ponad 95,7 au od Słońca.
Właściwości Fizyczne
- Średnica: 2326 ± 12 km
- Masa: 1,66 × 1022 kg
- Gęstość: 2,52 ± 0,07 g/cm³
- Albedo: 0,96
Eris jest pokryta lodem metanowym, co wskazuje na jej pierwotną powierzchnię, która nie została znacząco ogrzana od czasu powstania. W przeciwieństwie do Plutona, jej powierzchnia ma szare zabarwienie.
Księżyc Dysnomia
Eris ma jeden księżyc, Dysnomię, odkrytą 10 września 2005 roku. Dysnomia jest około 500 razy mniej jasna od Eris i ma średnicę około 150 km. Krąży wokół Eris z okresem około 16 dni.
Konsekwencje Odkrycia
Odkrycie Eris, większego obiektu niż Pluton, przyczyniło się do zmiany definicji pojęcia „planeta”. Na sympozjum Międzynarodowej Unii Astronomicznej w 2006 roku Eris oraz Pluton i Ceres zostały zaklasyfikowane jako planety karłowate. Od 2008 roku obiekty te nazywane są plutoidami.
