Kłusownictwo
Kłusownictwo to nielegalne zabijanie, chwytanie lub ściganie zwierzyny oraz łowienie ryb, które narusza obowiązujące prawo. Działania te mogą odbywać się w sposób niewłaściwy, w niedozwolonym czasie lub miejscu. W kontekście roślinności, nielegalne działania określane są jako szkodnictwo leśne.
Kłusownictwo wodne
Kłusownictwo wodne dotyczy głównie działań naruszających prawo wędkarskie. Poniżej przedstawiono najczęstsze przypadki kłusownictwa w tej dziedzinie:
- Połów ryb bez odpowiednich uprawnień (np. karty wędkarskiej).
- Łowienie z naruszeniem zasad (np. używanie więcej niż dozwolonej liczby wędek).
- Stosowanie niedozwolonych narzędzi (np. sieci zbyt małymi oczkami, prąd elektryczny).
- Łowienie ryb chronionych lub w okresach ochronnych.
- Połów w miejscach zabronionych (np. obszary chronione).
Międzynarodowe kłusownictwo wodne występuje, gdy połów odbywa się w łowiskach innych krajów, co prowadzi do przełowienia. Przykładem jest Japonia, która mimo zakazu, regularnie łowi wieloryby pod pretekstem badań naukowych.
Kłusownictwo lądowe
Kłusownictwo lądowe obejmuje nielegalne polowanie na ssaki i ptaki. Typowe wykroczenia to:
- Polowanie bez wymaganych uprawnień.
- Nieprzestrzeganie zasad polowania (np. użycie zakazanej broni).
- Polowanie w okresach ochronnych.
- Używanie niedozwolonych narzędzi do polowania.
Wiele działań, takich jak zbieranie jaj ptasich, również wpisuje się w problem kłusownictwa.
Szkodnictwo leśne
Szkodnictwo leśne dotyczy działalności szkodliwej dla lasów, jak kradzież drewna czy nielegalne zbieranie roślin. Często prowadzi to do degradacji środowiska oraz znikania cennych gatunków roślin.
Ocena zjawiska
Kłusownictwo i szkodnictwo leśne wynikają z braku poszanowania prawa oraz chęci zysku. Często kłusownicy dysponują nowoczesnym sprzętem, co utrudnia ich zatrzymywanie. W Polsce kłusownictwo jest zagrożone karą grzywny lub pozbawienia wolności, ale trudności w udowodnieniu czynu na gorącym uczynku osłabiają skuteczność walki z tym zjawiskiem.
Skala zjawiska
W 2005 roku Lasy Państwowe oszacowały straty na 7,4 miliona złotych, z czego 1,5 miliona złotych wynikało z kłusownictwa. Liczby te mogą być jednak zaniżone, ponieważ kłusownicy szybko pozbywają się łupów. Przypadki kłusownictwa wodnego również są powszechne i mogą prowadzić do znacznych strat dla ekosystemów.