Besa – Brytyjski Karabin Maszynowy
Besa to brytyjska wersja czechosłowackiego ciężkiego karabinu maszynowego ZB-53, używana podczas II wojny światowej w brytyjskich czołgach i pojazdach opancerzonych.
Historia
W 1935 roku armia brytyjska wprowadziła rkm Bren, będący wersją czeskiego ZB26. Naturalnym następcą ckm-u Vickers stał się ZB53, zaprojektowany przez Zbrojovkę Brno. W 1936 roku brytyjska firma BSA uzyskała zgodę na jego licencyjną produkcję.
Pierwsze testy ZB53 w Wielkiej Brytanii ujawniły jego wady – był wrażliwy na zanieczyszczenia i wymagał starannej obsługi. W związku z tym zdecydowano się na kontynuację produkcji karabinu Vickersa, który ostatecznie wycofano dopiero w 1968 roku. Besa miała być wykorzystywana w czołgach, a pierwsze zamówienia złożono w 1938 roku. Produkcję rozpoczęto w 1939 roku. Mimo różnicy w kalibrze amunicji (7,92 x 57 mm Mauser w porównaniu do brytyjskiej .303″ (7,7 mm)), Besa była w użyciu do końca wojny.
Besa 15 mm
Wersja wielkokalibrowa ZB-60, znana jako Besa 15 mm, była używana w czołgu lekkim Mk VI C oraz brytyjskich samochodach pancernych Humber AC Mk.I-III i Guy AC Mk.IA. W przeciwieństwie do modelu 7,92 mm, Besa 15 mm mogła strzelać ogniem pojedynczym, co zwiększało celność. Karabin ważył niemal 57 kg i był zasilany metalową taśmą 25-nabojową.
Pomimo swoich możliwości, Besa 15 mm nie cieszyła się uznaniem wśród żołnierzy z powodu niskiej celności przy ogniu seryjnym, trudności w ładowaniu oraz problemów z zacięciami.
Podsumowanie
- Besa to brytyjska wersja ZB-53, używana w II wojnie światowej.
- Była produkowana przez BSA od 1939 roku, mimo problemów z niezawodnością.
- Besa 15 mm to wielkokalibrowa wersja, używana w czołgach i pojazdach pancernych.
- Obie wersje miały swoje wady, co wpłynęło na ich akceptację wśród żołnierzy.
